لواسان. [ ل َ ] ( اِخ ) ناحیتی از توابع ایالت تهران و دارای معدن زغال سنگ ، واقع در شمال رود جاجرود و از شعب این رود نیز مشروب می شود. آب و هوای آن معتدل و آبادیها در دره های کوه لواسان قرار گرفته است و به دو قسمت ، لواسان کوچک وبزرگ منقسم می گردد. مرکز لواسان کوچک قصبه افجه و مرکز لواسان بزرگ قصبه قدیمی لواسان است. بدین ناحیه لواسانات نیز گویند. ( از جغرافیای سیاسی کیهان ). لواسان. [ ل َ] ( اِخ ) نام قصبه قدیم ، جزء دهستان حومه بخش افجه شهرستان تهران. واقع در 15هزارگزی خاور گلندوئک و 9هزارگزی شمال راه شوسه تهران به دماوند. کوهستانی و سردسیر. دارای 1852 تن سکنه. آب آن از چشمه سار و رودخانه لواسان. محصول آنجا غلات ، بنشن و میوه. شغل اهالی زراعت و راه آن مالرو و چندین مزرعه و چشمه سار جزء این قصبه است. ( از فرهنگ جغرافیائی ایران ج 1 ). لواسان. [ ل َ ] ( اِخ ) رواسان. دهی از دهستان سردرود بخش اسکو از شهرستان تبریز واقع در شانزده هزارگزی شمال خاوری اسکو در مسیر شوسه تبریز به مراغه مسیر راه آهن تبریز به مراغه. جلگه و معتدل. دارای 253 تن سکنه. آب آن از چشمه و چاه. محصول آنجا غلات ، کشمش ، بادام و کنجد. شغل اهالی زراعت و گله داری و راه آن مالرو است. ( از فرهنگ جغرافیائی ایران ج 4 ).
فرهنگ فارسی
۱ - ناحیه ایست در شمال جاجرود که از شعب این رود و چشمه های متعدد مشروب میشود . آبادیهای آن در دره های مختلف کوه لواسان قرار گرفته . هوای آنها معتدل و درختان فراوان دارد . زمین آن حاصلخیز و محصول عمده آن غلات و میوه است . لواسان را بدو قسمت تقسیم میکنند . یا لواسان کوچک . که قصبه افجه مرکز لواسانات در آن واقع شده و ده های دیگر آن عبارتست از سینک هنزک ملک جون امامه گلندوک و کند . یا لواسان بزرگ . که مرکز آن قصبه فریمن لواسان و دههای متعدد مانند چهارباغ و شمس آباد کمرد و جاجرود دارد که همه دارای مزارع وسیعند . ۲ - قصبه جزو دهستان حومه بخش افجه ( لواسان بزرگ ) شهرستان تهران استان مرکزی در ۱۵ کیلومتری خاور گلندوک ۹ کیلومتری شمال راه شوسه تهران به دماوند کوهستانی سردسیر ۱۸۵۲ تن سکنه از چشمه و رودخانه لواسان مشروب میشود . محصول آن غلات بنشن میوه . یا رواسان . دهی از دهستان سرد رود بخش اسکو شهرستان تبریز .
دانشنامه عمومی
لَواسان یکی از شهرهای شهرستان شمیرانات در استان تهران و بخش لواسانات است. در اصطلاح عامیانه به این شهر لواسون می گویند. بر مبنای آخرین داده های جغرافیایی بیشترین درازای شهر لواسان ۷. ۵ کیلومتر است. لواسان درّه ای است ییلاقی و خوش آب و هوا در دامنه های جنوبی کوه های البرز که به خاطر داشتن چشم اندازهای بکر و زیبا از رودخانه جاجرود و دریاچهٔ زیبای دارک زون لواسان شهرت یافته است. طبیعت سرسبز لواسان از دامنه های شمالی این شهر آغاز می شود و تا ساحل دریاچه سد لتیان ادامه دارد. در چشم اندازهای این منطقه می توان طبیعت را در چهار فصل سال به زیبایی هرچه بیشتر تماشا کرد. شهر لواسان در ۱۱ کیلومتری شمال شرق تهران قرار دارد و به عنوان نزدیک ترین منطقهٔ خوش آب و هوا و ییلاقی شهر تهران به شمار می آید. فاصله لواسان تا اتوبان بابایی تهران حدود ۷ کیلومتر می باشد که در کمتر از ۳۰ دقیقه می توان به آن دسترسی داشت. همچنین این باغشهر از طریق جاده لشگرک، جاده تلو و بلوار استخر به تهران دسترسی دارد و این شهر نیز به تکه ای از بهشت معروف است. این شهر در سرشماری سال ۱۳۹۵ دارای ۱۸٬۱۴۶ نفر جمعیت بوده است که شامل ۹۳۱۸ نفر مرد، ۸۸۲۸ زن و ۶۱۳۰ خانوار بوده است. شهر لواسان در دامنهٔ رشته کوه البرز و در موقعیت ۳۵٫۸° عرض شمالی و ۵۱٫۶° طول شرقی واقع شده است. متوسط ارتفاع شهر ۱۷۰۰ متر از سطح دریا است که در ساحل دریاچه سد لتیان به ۱۶۰۰ متر و در شمالی ترین نقاط شهر به ۱۸۵۰ متر می رسد. شهر لواسان را از شمال، کوه های ورجین، باغدره، کند و سینک* افجه، از سمت باختر کوه های قصران، از سمت شمال خاوری و خاور کوه های ایرا، فیل زمین، لواسانکوه و جاجرود و از جنوب کوه های تلو، قوچک، زینکوه و اراکوه در بر می گیرند. این شهر مرکز بخش لواسانات می باشد. بخش لواسانات مناطق زیادی را دربر می گیرد اما بدنهٔ شهر لواسان را از باختر به خاور محله های لشگرک، باغ سرهنگ قریب، نوشانی، اصطلک، توک مزرعه، اصطلک پایین ( کشفیا ) ، چناربن، احمدآباد، باستی، شورکاب، جائیج ( جاج ) ، گلندوک ( گلهم دو رودک ) ، نجارکلا ( شامل سیدپیاز ) ، دستگرد، قاضی آباد، ناران، کلاک، باغ دره، سبو کوچک، تیمورآباد، ناظم آباد و سبو بزرگ تشکیل می دهند. هر یک از محله های نامبرده فوق تا قبل از تأسیس شهرداری لواسان در سال ۱۳۴۹ توسط باغات و مزارع احاطه شده بودند اما با رشد شهرنشینی و مهاجرت و گسترش شهر لواسان که ناگزیر همراه با تخریب باغات و مزارع و تبدیل آن ها به ساختمان های مسکونی و ویلاها بوده است؛ به مرور بزرگتر شده و به همدیگر چسبیده، یکپارچه و ادغام گردیده اند.
دانشنامه آزاد فارسی
لَواسان لَواسان شهری در استان تهران، شهرستان شمیرانات، و مرکز اداری بخش رودبار قصران. با ارتفاعی حدود ۱,۶۵۰ متر، در منطقه ای کوهستانی، در ۲۲کیلومتری شمال شرقی تهران و ۱۸کیلومتری شرق تجریش، در شمال دریاچۀ سد لتیان، سر راه تهران به افجه قرار دارد. اقلیم این شهر معتدل مایل به سرد و خشک و جمعیت آن ۱۵,۴۶۸ نفر است (۱۳۸۵).
