معنی خودپرداز

فرهنگستان زبان و ادب

{automated teller machine, ATM , automatic teller machine, automated banking machine, ABM, cash machine, cashpoint, cashline, automated teller, automatic teller, cash dispenser} [عمومی] دستگاه الکترونیکی خودکاری که با قرار دادن کارت های بانکی در آن بعضی از خدمات بانکی مانند دریافت وجه از حساب یا انتقال وجه از حسابی به حساب دیگر و پرداخت قبض را فراهم می کند

دانشنامه عمومی

خودپَرداز ( به انگلیسی: Automated Teller Machine :ATM ) که گاه عابر بانک هم نامیده شده دستگاهی الکترونیکی است که به مشتریان بانک این امکان را می دهد تا در هر زمان دلخواه به وسیلهٔ قراردادن کارت عابربانک خاصی در دستگاه و وارد کردن یک گذرواژه از حساب خود پول دریافت کرده یا موجودی حساب بانکی خود را بگیرند بدون این که نیاز به شمارشگر انسانی باشد. بسیاری از خودپردازها نیز به امکان واریز پول یا چک، جابه جایی پول میان حساب های بانکی و حتی خرید تمبر را برای مشتریان فراهم می کنند.
نخستین دستگاه خودپرداز خاورمیانه، در ایران توسط بانک بیمهٔ بازرگانان و در تهران راه اندازی شد. [ نیازمند منبع] امروزه بیشتر دستگاه های خودپرداز ایرانی به شبکهٔ شتاب متصل هستند. شبکهٔ شتاب امکان برداشت و مشاهدهٔ موجودی را برای دارندگان کارت های بانک های عضو این شبکه از همهٔ خودپردازها فراهم می آورد. در ایران می توان از طریق دستگاه های خودپرداز اقدام به پرداخت قبض های خدمات عمومی نظیر آب، برق و تلفن نمود.
نخستین دستگاه خودپرداز را ۲۷ ژوئن ۱۹۶۷ یک شعبهٔ بانک بارکلیز در محلهٔ انفیلد تاون در شمال لندن افتتاح کرد. این اختراع جان شپرد - بارون بود و در آن زمان حداکثر ده پوند به متقاضیان پرداخت می کرد. شعبهٔ انفیلد بانک بارکلیز همچنان فعال است و در ۲۷ ژوئن ۲۰۱۷ به مناسبت پنجاهمین سالگرد خودپرداز، یکی از دستگاه هایش را به رنگ طلایی درآورد.
دستگاه های خودپرداز را می توان در هر مکانی قرار داد، اما اغلب در نزدیکی یا درون بانک ها و در مراکز خرید، فرودگاه ها، ایستگاه های مترو، پمپ بنزین ها و دیگر مکان ها نیز قرار دارند.
دستگاه های خودپرداز پیشرفته گاه می توانند قابلیت های شعبهٔ بانک را تکمیل کنند.
در سال های اخیر، کشورهایی مانند هند و برخی از کشورها در آفریقا در حال نصب دستگاه های خودپرداز در مناطق روستایی هستند که انرژی خورشیدی دارند.
مرتفع ترین خودپرداز در گردنهٔ خنجراب در پاکستان واقع شده است. این دستگاه خودپرداز در ارتفاع ۴۶۹۳ متری توسط بانک ملی پاکستان نصب شده است و دستگاه برای کار در دماهای پایین تر از ۴۰ درجهٔ سانتی گراد طراحی شده است.
دستگاه خودپرداز معمولاً از دستگاه های زیر تشکیل شده است:
• CPU ( برای کنترل رابط کاربری و دستگاه های معامله )
• خوانندهٔ کارت مغناطیسی یا تراشه ( برای شناسایی مشتری )
• یک پین پد برای پذیرش و رمزگذاری شماره شناسایی شخصی EPP4 ( مشابه در طرح با صدای لمس یا صفحه کلید ماشین حساب ) ، به عنوان بخشی از یک محفظهٔ ایمن ساخته شده
• رمزنگاری ایمن، به طور کلی در یک محفظهٔ امن نمایش ( استفاده شده توسط مشتری برای انجام معامله )
• دکمه های کلیدی عملکرد ( معمولاً نزدیک صفحه نمایش ) یا صفحهٔ لمسی ( برای انتخاب جنبه های مختلف معامله استفاده می شود )
• چاپگر ضبط ( برای تهیهٔ سابقهٔ معامله به مشتری )
• Vault ( برای ذخیرهٔ قطعات ماشین آلات که نیاز به دسترسی محدود دارند )
• Housing ( برای زیبایی شناسی و پیوستن به علائم )
• سنسورها و شاخص ها