توکل

تَوَکّل به معنای اعتماد به خداوند و پذیرش ولایت اوست. این واژه و مشتقات آن در ۴۸ آیه از ۲۸ سوره قرآن، در مجموع ۷۰ بار ذکر شده است. مفهوم اصلی توکّل در علوم عقلی و نقلی، از جمله تفسیر، اخلاق و عرفان، به معنای واگذاری امور به خداوند است. این معنا در تفسیر به شیوه‌ای خاص و در اخلاق و عرفان به شیوه‌ای دیگر بیان می‌شود. در اخلاق، توکّل به عنوان یازدهمین فضیلت از دوازده فضیلت زیرمجموعه عدالت شناخته می‌شود. در تفسیر نیز به طور غیرمستقیم بر واگذاری امور بشری به خداوند تأکید می‌شود، به گونه‌ای که توکّل به معنای اعتماد به یاری خدا و تسلیم در برابر حق است. به این معنا، فرد متوکل یقین دارد که اگر در مسیر حق گام بردارد و اهداف صحیحی را دنبال کند، نظام جهان که تجلی مشیت خداوند است، از او حمایت خواهد کرد. در عرفان، توکّل به عنوان یکی از مقامات عرفانی شناخته می‌شود که بر اساس آن، سالک باید ابتدا تنها به حق، که مسبّب‌الاسباب است، توجه کند، سپس از غیر خدا غافل شود و در نهایت، در تمامی امور به حق اعتماد کند.

تصویر معنی توکل

لغت نامه دهخدا

توکل. [ ت َ وَک ْ ک ُ ] ( ع مص ) اعتماد کردن. ( از زوزنی ) ( دهار ) ( ترجمان جرجانی ترتیب عادل بن علی ). اعتماد بر کسی کردن. ( تاج المصادربیهقی ) ( مجمل اللغة ). تکیه کردن و اعتماد نمودن بر کسی و اعتراف کردن به عجز خود. ( منتهی الارب ) ( ناظم الاطباء ) ( از اقرب الموارد ) ( از مجمل اللغة ). || به خدا سپردن و دل برداشتن از اسباب دنیا و به حضرت مسبب الاسباب توجه نمودن. ( غیاث اللغات ) ( آنندراج ). و با لفظ کردن مستعمل است. ( آنندراج ). پناه و واگذاشتن به خدا و امید به خدا و تکیه و اعتماد برخدا. ( ناظم الاطباء ). گردن نهادن به خدا و اعتماد و اطمینان کردن به او. ( از اقرب الموارد ). نزد اهل حقیقت اعتماد کردن به آنچه از خداست و یأس از آنچه در دست انسان است. ( از اقرب الموارد ) ( از تعریفات جرجانی ). عبارت از آنکه در کارهایی که حواله آن با قدرت و کفایت بشری نبود و رأی و رؤیت خلق را در آن مجال تصرفی صورت نبندد زیاده و نقصان و تعجیل و تأخیر نطلبد وبه خلاف آنچه باشد میل نکند. ( از نفائس الفنون، حکمت مدنی ). برخی گفته اند: توکل آن است که از صمیم قلب یقین داشته باشی که آفریننده تو ضامن روزی تو است. واگر روزی تو آنهم در اندیشه تو، اندکی دیر رسید ازخدای تعالی نخواهی که اسباب فراهم کند تا روزی تو مهیا گردد. و آن کس که ترک کسب کند و به طمع مردم نشیند که وسیله آماده کردن روزی او شوند، او متأکل است نه متوکل.... ( از کشاف اصطلاحات الفنون ). این اصطلاح اخلاقی و عرفانی است و آن بود که در کارهائی که حواله آن به قدرت و کفایت بشری نبوده و رای و رؤیت خلق را در آن مجال تصرفی صورت نبندد زیاده و نقصان و تعجیل و تأخیر نطلبد و به خلاف آنچه باشد میل نکند و از نظر عارفان دلبستگی او به آن ذات بی همتا زیادت شود. ( فرهنگ علوم عقلی دکتر سجادی ص 181 ):
من درین ره نهاده تن به قضا
وز توکل سپرده دل به قدر.مسعودسعد.... نیکبخت و دولتیار آن تواند بود که تقلیل و اقتداء به خردمندان و مقبلان واجب بیند تا به هیچوقت از مقام توکل دور نماند. ( کلیله و دمنه ).
از توکل، نفس تو چند زنی
مردنامی ولیک کم ز زنی.سنائی.کلید توکل ز دل جویم ایرا
به از دل توکل سرائی نبینم.خاقانی.مرد توکلم، نزنم درگه ملوک
حاشا که شک به بخشش ذوالمن درآورم.

فرهنگ معین

(تَ وَ کُّ ) [ ع. ] (مص ل. ) ۱ - به دیگری اعتماد کردن. ۲ - کار خود را به خدا واگذاشتن. ۳ - واگذاشتن کار به وکیل.

فرهنگ عمید

کار خود را به خدا واگذاشتن و به امید خدا بودن.

فرهنگ فارسی

اعتمادکردن، واگ اشتن کاربه وکیل، به امیدخدا
۱- ( مصدر ) کار باز گذاشتن کار با کسی افکندنبدیگری اعتماد کردن. ۲ - کار خود بخدا حواله کردن بامید خدا بودن. ۳ - ( اسم ) سپردگی. جمع: توکلات.
ابن اسماعیل

فرهنگ اسم ها

اسم: توکل (پسر) (عربی) (مذهبی و قرآنی) (تلفظ: tavakol) (فارسی: توکل) (انگلیسی: tavakol)
معنی: اعتماد کردن، سپردن کارها به خداوند، یقین داشتن به رحمت خداوند و امید بستن به او، ( در تصوف ) واگذار کردن کارها به خداوند در جایی که اراده و قدرت بشری کارساز نباشد

دانشنامه عمومی

توکل (قصرقند). توکل، روستایی در دهستان حمیری بخش ساربوک شهرستان قصرقند در استان سیستان و بلوچستان ایران است.
بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵، جمعیت این روستا برابر با ۱٬۱۲۸ نفر ( ۲۵۰ خانوار ) بوده است.