معنی دلقک | لغت یاب

لغت نامه دهخدا

دلقک. [ دَ ق َ ] ( اِخ ) معرب تلخک. طلخک. ( یادداشت مرحوم دهخدا ). نام مسخره ای. ( از غیاث ) ( از آنندراج ). نام مسخره ای که طلحک نامیده میشد. ( ناظم الاطباء ) :
شاه با دلقک همی شطرنج باخت
مات کردش زود خشم شه بتافت.مولوی.گفت با دلقک شبی سید اجل
قحبه ای را خواستی تو از عجل.مولوی.که ز ده دلقک بسیران درشت
چند اسپی تازی اندر راه کشت.مولوی.|| ( اِ ) توسعاً هر شخص مسخره راگویند. ( از ناظم الاطباء ). فسوسی. جحی. جوحی. عنوان کلی مسخرگان و مقلّدان که در تاریخ ایران و اسلام در مجالس خلفا و سلاطین و حکام و متنفدان بوده اند و ظریف نیز خوانده میشده اند. احتمالا اصل عنوان مأخوذ است از نام مسخره ای موسوم به طلحک که گویند معاصر سلطان محمود غزنوی بوده است. ( از دائرة المعارف فارسی ). و برای اطلاع از تاریخ دلقکان در بلاد اسلامی نیز رجوع به همان مأخذ شود.

فرهنگ معین

(دَ قَ ) (اِ. ) لوده ، مسخره ، کسی که با کارهای خنده آور مردم را بخنداند. در اصل مسخره ای بوده در دربار سلطان محمود غزنوی که طلخک نامیده می شد.

فرهنگ عمید

لوده، مسخره، شوخ، کسی که کارهای خنده آور بکند و مردم را بخنداند. &delta، در اصل مسخره ای بوده در دربار سلطان محمود غزنوی که طلحک نامیده می شده.

فرهنگ فارسی

مسخره، شوخ، کسی که کارهای خنده آوربکندوبخنداند
۱ - کسی که در دربارهای قدیم کارهای خنده آور برای تفریح دیگران میکرد لوده مسخره . ۲ - کسی که در بند بازی و نمایشهای سیرکی ادای هنر پیشه اصلی را در آورد و بدین وسیله مردم را بخنداند یالانچی .

فرهنگستان زبان و ادب

{clown, clown character} [هنرهای نمایشی] شخصیت شوخ و بذله گویی که در نمایش و سیرک حرکات خنده آور می کند و لطیفه می گوید

دانشنامه عمومی

دَلْقَک، شخصی است که حرکاتی برای خنده و تفریح تماشاگران انجام می دهد.
دلقک ها معمولاً کلاه گیس های رنگین بر سر دارند، جامه های رنگین بر تن می کنند، چهره خود را گریم کرده و کفش های بزرگی بر پا دارند.
واژهٔ دلقک معرب طلخک، دلخک یا تلخک، دلقک دربار سلطان محمود غزنوی می باشد.
دلقک معلوم نیست عاقل است یا دیوانه، دروغگوست یا راستگو، گستاخ است یا مهربان. او مخاطبانش را می خنداند، دیگران را مسخره می کند اما خود نیز مسخره می شود، آزار می بیند و گاه کتک می خورد.
معروف ترین دلقک هایی که نامشان در تاریخ های حوزه زبان فارسی ثبت شده است عبارتند از:
• طلخک ( که واژهٔ دلقک از آن است ) دلقک سلطان محمود غزنوی
• پونه، دلقک طرخان علاءالدین خلج
• جعفرک، دلقک دربار ملک شاه سلجوقی
• کل عنایت، دلقک شاه عباس کبیر
• لوطی صالح، دلقک کریم خان زند که بعدها گرفتار خشم آقا محمد خان قاجار شد.
• کریم شیره ای، شیخ حسین ( معروف به شیخ شیپور ) ، شیخ کرنا، شغال الملک ( یا شغال الدوله ) ، اسمعیل بزاز، علیون، دلقک های ناصرالدین شاه قاجار
• شیخ حمدالله، دلقک ظل السلطان
• حاج میرزا زکی خان ( معروف به چلغوز میرزا ) ، دلقک احمد شاه قاجار
• ابوالحسن دمشقی، در دستگاه خلیفه هارون الرشید
• ابوالعنبس، در دستگاه خلیفه متوکل
• تریبوله و دومی نیک دلقک های دربار فرانسوای اول و لویی چهاردهم
• بروسکه، دلقک دربار هانری دوم و فرانسوای دوم
• کالامبرگ، دلقک معروف ایتالیایی
دلقک (پروانه). دلقک ( پروانه ) ( نام علمی: Zemeros flegyas ) نام یک گونه از تیره فلزنقشیان است. آسیای جنوب شرقی و آسیای جنوبی محل زندگی این گونه است.
دلقک (فیلم ۱۹۱۶). دلقک ( انگلیسی: The Clown ) یک فیلم به کارگردانی ویلیام سی. دومیل است که در سال ۱۹۱۶ منتشر شد. از بازیگران آن می توان به ویکتور مور، توماس میگن، ارنست جوی، تام فرانک، هوراس بی. کارپنتر و هوراس بی. کارپنتر اشاره کرد.
دلقک (فیلم ۱۹۲۷). دلقک ( انگلیسی: The Clown ) یک فیلم است که در سال ۱۹۲۷ منتشر شد.
دلقک (فیلم ۱۹۵۳). دلقک ( انگلیسی: The Clown ) فیلمی آمریکایی در سبک درام به کارگردانی رابرت زی. لنرد است که در سال ۱۹۵۳ منتشر شد. از بازیگران آن می توان به رد اسکلتون، جین گریر، والتر رید، بیلی بارتی، چارلز مورتون و چارلز برانسون اشاره کرد.
دلقک (فیلم ۱۹۸۲). «دلقک» ( ایتالیایی: Pagliacci ) یک فیلم به کارگردانی فرانکو زفیرلی است که در سال ۱۹۸۲ منتشر شد. این فیلم در بخش خارج از مسابقه جشنواره فیلم کن ۱۹۸۷ به نمایش درآمد.
• پلاسیدو دومینگو
• خوان پونس
• ترزا استراتاس
• فلوریندو آندرئولی
دلقک (فیلم ۲۰۱۱). «دلقک» ( پرتغالی: O Palhaço ) فیلمی در ژانر کمدی است که در سال ۲۰۱۱ منتشر شد. از بازیگران آن می توان به پائولو خوزه و سلتون ملو اشاره کرد.
دلقک (فیلم ۲۰۱۴). دلقک ( به انگلیسی: Clown ) یک فیلم ترسناک آمریکایی به کارگردانی جان واتس با بازی لورا آلن، اندی پاورز و پیتر استورارای محصول سال ۲۰۱۴ است.
این فیلم در تاریخ ۱۳ نوامبر ۲۰۱۴ در ایتالیا منتشر شد و در روز ۲ مارس ۲۰۱۵ در بریتانیا و در ایالات متحده در تاریخ ۱۷ ژوئن ۲۰۱۶ توسط کمپانی؛ دایمنشن فیلمز منتشر شد.
فیلم دربارهٔ یک پدر مهربان هست که برای تولد فرزندش، یک لباس دلقکِ بسیار بامزه را خریداری می کند. اما او خبر ندارد که این لباس، توسط نیروهای مرموزی احاطه شده است که…
• لورا آلن … مگ مک کوی
• اندی پاورز … کنت مک کوی
• پیتر استورماره … هربرت کارلسون
• الیزابت ویتمر … دنیس
• کریستین دیستفانو … جک مک کوی
• چاک شاتاما … والت
• رابرت رینولدز … دکتر مارتین کارلسون
• لوکاس کلی … کلتون
• مایکل رایدوو … رابی
• متی استفیوک … کارآگاه
• میلر تیملین … کمپر
• الی راث … دلقک
فیلم برداری اصلی در نوامبر ۲۰۱۲ در اتاوا انجام شد.
دلقک (فیلم ۲۰۱۹). دلقک ( به تامیلی: Comali ) و ( به انگلیسی: Clown ) فیلمی هندی محصول سال ۲۰۱۹ و به کارگردانی پرادیپ رانگاتان است. در این فیلم بازیگرانی همچون جایام راوی، کجال آگاروال و کی. اس. راویکومار ایفای نقش کرده اند.
دلقک (مجموعه تلویزیونی). دلقک ( دانمارکی: Klovn ) یک مجموعه تلویزیونی کمدی موقعیت دانمارکی است که در سال ۲۰۰۵ منتشر شد.
این مجموعهٔ تلویزیونی شباهت های محتوایی فراوانی به سریال آمریکایی زیاد ذوق زده نشو دارد. در این سریال دانمارکی، تعدادی از شخصیت های معروف ورزشی، هنری و فرهنگی به عنوان بازیگر میهمان حضور داشته اند.
• فرانک وام
• کاسپر کریستنسن
• میا لوینه
• ایبن یایله
• کلر راس - براون
• لنه نوستروم
• لارس یوردسهوی
• میکائیل کارو
• یاکوب وبله
• مس میکلسن ( فصل ۱ )
• اوله بورندال ( فصل ۱ )
• داوید دنسیک ( فصل ۱ )
• برایان هولم ( فصل ۲ )
• لارس فون تریه ( فصل ۲ )
• پیتر اولبک ینسن ( فصل ۲ )
• کریستینا شانی ( فصل ۲ )
• کلاوس بوندام ( فصل ۳ )
• سوفی استوگار ( فصل ۳ )
• کاتیا کی ( فصل ۳ )
• پیتر گانتسلر ( فصل ۴ )
• میکل لادروپ ( فصل ۴ )
• ویبکه ویندلو ( فصل ۴ )
• لُته سِـوِندسِـن ( فصل ۵ )
• توماس ویلوم ینسن ( فصل ۵ )
• بیله آگوست ( فصل ۵ )
• دیوید بیتسون ( فصل ۵ )
• لایف سیلوستر پیترسن ( فصل ۵ )

دانشنامه آزاد فارسی

دَلقَک
(یا: طلحک؛ تلخک) مسخره، مقلد، و نکته گو که در مجلس خلفا، سلاطین، و حکام مسخرگی و خوشمزگی می کرد. گفته می شود اصطلاح دلقک از مسخره ای به نام طلحک یا تلخک گرفته شده که گویا معاصر سلطان محمود غزنوی بوده است. اشعب طماع، ابوالحسن خلیع، ابوالعنبس، عباده مخنث، ابوالفوارس، کچل (کل) عنایت، لوطی صالح شیرازی، کریم شیره ای، اسماعیل بزاز، شیخ شیپور، حسین دودی، و حسن گربه نام شماری از دلقکان و مسخرگانی است که در سال های دور و نزدیک در دربار سلاطین و پادشاهان ایرانی حضور داشتند.