خور

لغت نامه دهخدا

خور. [ خ َ وَ ]( ع ص ) ضعیف. سست. ناتوان. ( منتهی الارب ) ( از تاج العروس ) ( از لسان العرب ) : و امراء از صادرات افعال او چون لین و خور و ضعف و سدر مشاهده می کردند. ( جهانگشای جوینی ). || ( اِمص ) سستی : نطاق او از اعتناق آن منصب تنگ آمد و ضعف منت و خور طبیعت او ظاهر شد. ( ترجمه تاریخ یمینی ). || ( مص ) ضعیف و ناتوان شدن. ( منتهی الارب ) ( از تاج العروس ) ( از لسان العرب ). منه : خار الرجل خوراً.
خور. [ خ َ ] ( ع مص ) زدن بر خوران. ( منتهی الارب ) ( از تاج العروس ) ( از لسان العرب ). منه : خاره خوراً؛ ای زد بر خوران وی. || بانگ کردن گاو. ( منتهی الارب ) ( از تاج العروس ) ( از لسان العرب ). منه : خارالثور؛ ای بانگ کرد گاو. || ضعیف و منکسرشدن حرارت آفتاب و گرما. ( منتهی الارب ) ( از لسان العرب ) ( از تاج العروس ). خؤر، منه : خار الحر خوراً و خؤراً. || ضعیف شدن شخص. ( منتهی الارب ) ( ازتاج العروس ) ( لسان العرب ). منه : خار الرجل خوراً.
خور. ( ع ص ، اِ ) زنان بسیارشک درگمان افکننده به جهت فساد آنها. واحد ندارد. ج ، خوار، خوارة. ( منتهی الارب ) ( از لسان العرب ) ( از تاج العروس ).
خور. [ خوَرْ / خُرْ ] ( اِ ) هور. خورشید. آفتاب. مهر. شارق. شمس. ذُکاء. بیضا. بوح. یوح. عجوز. تبیراء. غزاله. لولاهه. ابوقابوس. حورجاریه. اختران شاه. لیو. نیر اعظم. نیر اکبر. ارنة. شرق. جای آن در فلک چهارم است. ( یادداشت مؤلف ) :
شکوفه همچو شکاف است و میغ دیباباف
مه و خور است همانا بباغ در، صراف.ابوالمؤید بلخی.بدین هرچه گفتی مرا راه نیست
خور و ماه از این دانش آگاه نیست.فردوسی.چو اندر بره خور نهادی چراغ
پسش دشت بودی و در پیش ْ باغ.فردوسی.نگارنده گونه گون جانور
فروزنده انجم و ماه و خور.فردوسی.خور و ماه گفتی برنگ اندر است
ستاره بکام نهنگ اندر است.فردوسی.چو ماه از نمودن چو خور از شنودن
بگاه ربودن چو شاهین و بازی.؟ ( ازتاریخ بیهقی ).هر آن نزدیک خور بی سوته تر بی.باباطاهر همدانی.ز عشقت سرفرازان کامیابند
که خور اول بکهساران برآید.باباطاهر همدانی.خور از کُه برافراخت زرین کلاه

فرهنگ معین

(خُ ) (اِخ . ) خورشید، آفتاب .
( ~. ) ۱ - (اِ. ) ریشة خوردن ، خوراک . ۲ - خوردنی . ۳ - (ص فا. ) در ترکیب به معنی خورنده آید: باده خور، میراث خور.

فرهنگ عمید

ضعف، سستی، ناتوانی.
۱. روز یازدهم هر ماه خورشیدی.
۲. = خورشید
۱. = خوردن
۲. (صفت ) خورنده (در ترکیب با کلمۀ دیگر ): شراب خور، میراث خور، نان خور.
۳. (اسم ) [قدیمی] خوراک، خوردنی.
شاخاب هایی از خلیج فارس: خور موسی، خور میناب.

فرهنگ فارسی

ناحیه ای از شهرستان سمنان (استان دوم ) و آن از عده ای از قصبات و ده های کوچک کم جمعیت تشکیل گردیده و واسطه عبور کاروانهای تجارتی بین یزد و خراسان میباشد . در طول این راه فقط شتر میتواند مورد استفاده قرار گیرد . رویهمرفته جندق و بیابانک ۱۵٠٠٠ تن جمعیت دارد . محصول عمده آن خرما و انگور است .
۱ - ( اسم ) ریش. خوردن خوراک خواب و خور . ۲ - خوردنی اندک قوت لایموت . ۳ - ( اسم ) در ترکیب بمعنی (( خورنده ) ) آید باده خور شرابخور میراث خور .
قصبه مرکزی بخش خور و بیابانک شهرستان نائین واقع در ۲۲٠ هزار گزی شمال خاوری نایین .

دانشنامه عمومی

خور (بردسکن). خور روستایی در استان خراسان رضوی، شهرستان بردسکن، بخش مرکزی، دهستان کوهپایه است.
بر اساس سرشماری سال ۱۳۸۵ جمعیت آن۱۶۰۰ نفر با ۲۲۷ خانوار بوده است. طبق آخرین پایش های انجام شده روستای خور دارای ۱۸۲ خانوار و ۴۶۴ نفر جمعیت است. این روستا در منطقه ای خوش آب و هوا کوهستانی قرار دارد؛ و محصولات آن بیشتر از گردو و هندوانه دیمه و گندم و آلو و دیگر میوه های درختی و زمینی است. این روستا از شمال به روستاهای سبزوار از شمال شرق با روستای زیروقت واز شرق با روستای شمس آباد و از جنوب با روستای خانقاه و از غرب با روستای بیجورد همسایه است. وجه تسمیه این روستا از موقعیت مکانی ان گرفته شده است. این روستا دارای باغات متعددی در شمال و جنوب استکه در انتهای این باغ ها مزارع کشاورزی قرار دارد و آب کشاورزی مزارع و باغ ها از قنات ها و چشمه سارها تأمین می گردد.
خور (جغرافیا). خور /xowr/ ( به انگلیسی: Bay ) به شاخه ای از دریا گفته می شود که به خشکی داخل شده باشد. خور محدودهٔ نیمه بسته ای از آب است و بنابراین در حقیقت خلیجی کوچک می باشد.
برخی خورها ورودی رود به دریا یند و در درون آنها، آب دریا به مقدار قابل توجهی توسط آب رودخانه یا آب شیرین رقیق می شود. این نوع خورها را در اصطلاح پای رود ( به انگلیسی: Extuary ) می نامند.
نام بعضی خورها:
• خور موسی در خوزستان
• خور خان در بوشهر
• خور باهو در سیستان و بلوچستان
• خور دبی
خور (خوسف). روستای خور ، روستایی است از توابع بخش مرکزی شهرستان خوسف ، که دو روستای نوغاب و سروباد جزو آن هستند ، واقع در استان خراسان جنوبی ۸۵ کیلومتری بیرجند که بر اساس سرشماری سال ۱۳۸۵ مرکز آمار ایران، جمعیت آن بالغ بر ۸۱۳ نفر بوده است.
بافت تاریخی روستای خور متأثر از شرایط اقلیمی و جغرافیایی محیط خود است. خانه های گلی، پوشش گنبدی، حیاط مرکزی، بادگیرها، اتاق های دور تا دور حیاط، هشتی ها و دهلیزها، دیوارهای قطور، حوض و باغچه وسط حیاط به صورت هماهنگ و یکنواخت از ویژگی های معماری خانه های روستای خور بوده که مطابق با اقلیم منطقه به وجود آمده است. تراکم خانه ها و کوچه های پرپیچ و خم و همچنین بادگیرها از شاخص های عمده روستایی خور بوده که جهت مقابله با اوضاع اقلیمی منطقه به وجود آمده است، در بافت خور بناهایی همچون قلعه، آب انبار، مسجد، حسینیه، حمام و خانه های قدیمی وجود دارد که اکثراً متعلق به دوره صفویه است. قلعه خور از قلعه های بسیار قدیمی استان خراسان جنوبی است ، و نبرد های زیادی را به چشم خود دیده است.
خور (ساوجبلاغ). خور از روستاهای شهرستان ساوجبلاغ که در ناحیه سردسیری کوهستانهای شمال باختر شهر هشتگرد واقع شده است. خور از ناحیه خاور به روستای سیفدارک وفشندو شهرجدیدهشتگرد و از سمت باختر به روستای عرب آبادکوه و شهرک هیو و از سمت شمال به منطقه کوهستانی طالقان و از سمت جنوب به بزرگراه تهران - قزوین و شهر هشتگرد منتهی می شود.
مذهب اکثریت اهالی روستای خور، شیعه دوازده امامی است. اهالی روستا، اکثریت مردمانی پایبند به مذهب و تقدس امامان هستند. با این حال رد برخی از رسوم قدیمی و محلی در فرهنگ اهالی، جایگاه خاصی دارد.
از نوادگان امام زین العابدین می باشد که بقعه این امامزاده در محدودهٔ داخل روستای خور قرار گرفته است و قدمت بنای کنونی آن به دوران صفویه بازمی گردد.
در شمال غربی روستای خور، منطقه ای به نام برچشمه است که در دامنه کوه آن چشمه، کوره آهک پزی قدیمی و بقعه ای متعلق به دوره ایلخانی وجود دارد. این بقعه را زبیده خاتون می نامند. این بنای سنگ و گچی در نوع خود دیدنی است. این بنایک برجک ۶ ضلعی است. داخل هر یک از اضلاع طاقچه ای محراب مانند دارد و مصالح به کار رفته در این بنا سنگ، ملات وساروج است.
حمدالله مستوفی ادیب و تاریخ نویس دورهٔ ایلخانی در کتاب نزهه القلوب در گزارش احوال ولایت ساوجبلاغ از روستای خرداد که خور کنونی است به عنوان یکی از روستاهای بزرگ در کنار نجم آباد و سنقرآباد یاد کرده است.
خور (فارس). خور از شهرهای شهرستان لارستان در جنوب استان فارس ایران است. جمعیت این شهر طبق سرشماری نفوس و مسکن ۱۳۹۵، ۷٬۳۳۸ نفر بود. خور در سال ۱۳۸۲ از روستا به شهر ارتقاء یافت.
از نظر جغرافیایی در عرض ۲۷ درجه و ۳۸ دقیقه شمالی و طول ۵۴ درجه و۲۰ دقیقه شرقی قرار دارد و از ضلع شمال به شهر قدیم لار و از جنوب به صحرای نیمه و سنخود و جاده اصلی لار - بندرلنگه و کوه های تنگ خور و روستای کرمستج و از غرب به شهر جدید لار و از شرق به روستای براک و فرودگاه بین المللی لارستان و قریه ای متروکه به نام «پَدِز» و از شمال شرقی به شهر لطیفی محدود می شود.
جمعیت خور برابر با ۷٬۳۳۸ تن است و ارتفاع آن از سطح دریا ۷۹۸ متر است، مساحت آن در محدوده خدماتی شهرداری ۰۰۰٬۷۰۰٬۳ متر مربع و منطقه استحفاظی شهر در حدود ۷٬۰۰۰٬۰۰۰ متر مربع می باشد که از مرکز شهر قدیم لار حدود ۳ کیلومتر فاصله دارد؛ و دارای شهرداری و شورای شهر مستقل می باشد. این شهر تاریخی دارای بافتی روستایی، باکوچه های تنگ و رودخانه های فصلی مارپیچ و بعضاً خانه های به جا مانده خشت و گلی قدیم در کنار خانه های نسل جدید شهری است. آب و هوای شهر خور بعلت قرار گرفتن در ناحیه نیمه بیابانی گرم و خشک بوده و کشاورزی بعلت کمبود آب و نزولات آسمانی رونق چندانی ندارد. دارای بارندگی نزدیک به ۳۰ میلی متر و متوسط درجه حرارت و اقلیم شمال ۲۲ درجه و میانگین ۱۰ ساله بوده و بیشترین بارندگی در فصل زمستان اتفاق می افتد؛ که البته در برخی سال ها در فصل تابستان با باران های معروف به «چِل پَسینی» کشت صیفی جات و کنجد نیز رونق می گیرد.
طبق آثار به جا مانده موجود مانند: «بنای تاریخی آسال ( عصارخانه ) »، «قلعه آسال»، «چاه دِیلَو یا دولاب»، «گاو چاه ها و سنگ قبرها، و سنگ آبهای گَبری» و آثاری که طی نیم قرن گذشته از بین رفته مانند: «تُنب پَرگُو» و تپه معروف به «تُمب حسن گِنا» خور یکی از شهرهای کهن لارستان می باشد و قدمت آن به قبل از ورود اسلام به ایران می رسد، و گروهی از پیروان دین زرتشتی در خور می زیستند که مردم آن ها را «گبریان» یا «گَوریان» نیز می نامند. محل سکونت آن ها قسمت های شمالی شهر بود؛ که تا نیم قرن گذشته خندق، و تپهٔ پَرگُو نیز با همان شمایل اولیه پابرجا بوده است بیشترین مهاجرت ها به خور در زمان صفویان و بعد از آن اتفاق افتاد، که قلعه خواجه غلامرضا ( برج سفید ) در این عصر بنا شده و همچنین بناهای به جا مانده از گذشته مانند قلعه آسال و بنای آسال نیز در این دوران مرمت کلی گردید. به دلیل قرار گرفتن خور در مسیر راه کاروانیان و جاده تجاری لار – بندرعباس و به خاطر واقع شدن بر روی سرزمین کم ارتفاعِ مخروط افکنه کوه های «تنگ خور» و وجود آب و سفره های زیر زمینی مناسب مورد توجه قرار گرفته و به تدریج به جمعیت این مکان افزوده شد
خور (کرج). خور روستایی از توابع شهر کرج در استان البرز می باشد. در ۱۷ کیلومتری شهر کرج و در مسیر جاده چالوس بوده و از جاده انحرافی خور به خوزنکلا به طول ۵ کیلومتر به روستای خوش آب و هوای خور در دل کوه های البرز می رسیم. پیست اسکی خور به طول ۱۸۰۰ متر و داشتن ۱۸ میله طولانی ترین پیست اسکی ایران می باشد. ازنظر جاذبه های گردشگری، این منطقه بسیار جذاب می باشد . اهالی خور مانند دیگر ساکنین منطقه به زبان تاتی صحبت می کنند.
جمعیت این روستا بر اساس سرشماری۱۳۹۵ ، ۲۹۳ نفر ( ۱۰۷خانوار ) بوده است.
روستای خور البرز از توابع شهر کرج در استان البرز و در ۱۷ کیلومتری کرج و در مسیر جادهٔ چالوس قرار دارد. این روستا افزون بر طبیعت زیبا دارای پیشینهٔ تاریخی نیز است. به نظر می رسد نامگذاری روستای خور به دلیل آب و هوای خوب و مناسب، ابتدا از واژگان خوب یا خرداد گرفته شده و با مرور زمان تبدیل به خور شده است. از جاذبه های روستای خور می توان به «آبشار خور»، «پیست اسکی خور» اشاره کرد. این پیست به طول ۱٬۸۵۰ متر و داشتن ۱۸ میله طولانی ترین پیست اسکی ایران است. از دیگر جاذبه های این روستا، «قله گندم چال»، «بقعهٔ امامزاده شاهزاده عسکری» و «تپهٔ دژبر» است.
آبشار خور در مجاورت روستای خور در استان البرز و در فاصلهٔ ۱۷ کیلومتری جادهٔ کرج - چالوس واقع شده است.
پیست اسکی خور با ارتفاعی در حدود ۲٬۸۰۰ تا ۳٬۰۰۰ متر از سطح دریا، در استان البرز و در نزدیکی سد امیرکبیر ( سد کرج ) ، در کنار روستای تاریخی خور جای دارد. برای رسیدن به این پیست اسکی در ۲۳ کیلومتری جادهٔ کرج - چالوس، پیش از ورودی تأسیسات سد امیرکبیر، باید از راه فرعی مسیر را به سمت غرب پی گرفت و از روستاهای ارنگه و روستای جی گذر کرد.
قلهٔ گندم چال ( پهنه سار یا پشته بند ) در کوه های روستای خور البرز است. این قله از قله های البرز مرکزی به ارتفاع ۳٬۶۰۰ متر در بین جادهٔ چالوس و جادهٔ سولقان قرار گرفته است. قلهٔ پهنه سار از شمال به قله های شهرستانک، از غرب به روستای خور و جادهٔ چالوس، از شرق به دهکدهٔ سنگان و جادهٔ سولقان و از جنوب به منطقهٔ وردآورد منتهی می شود. این منطقه به هیچ عنوان بدون تجهیزات حرفه ای کوهنوردی قابل دسترس نیست.
این بقعه در جنوب غربی روستای خور، ارنگه در مسیر جادهٔ چالوس قرار دارد. ساختمان این مکان زیارتی از یک بنای کوچک چهارگوش و ایوانی در چهار طرف آن تشکیل شده که ضریح چوبی امامزاده در آن نصب شده است.

دانشنامه آزاد فارسی

(یا: هور) نام شاخابه هایی از خلیج فارس. خور موسی، خور میناب، و خورالعظیم از آن جمله اند. همچنین به درّه های زیرآبی خلیج فارس نیز خور می گویند.

دانشنامه اسلامی

[ویکی الکتاب] تکرار در قرآن: ۲(بار)

ویکی واژه

گرفته‌شده از زبان عربی.
خور (جمع خور‌ها)
مقایسه کنید با: خواهر (xwāhar/xāh~) در پارسی، گوہار (gohár) در بلوچی، خوشک (xošk) در کردی سورانی، xwişk و xweh در کردی کرمانجی، хо در آسی و𐬓𐬀𐬢𐬵𐬀𐬭 (xᵛaŋhar) در اوستایی. از ریشه پیش-هندو-ایرانی swasar- (مقایسه کنید با : स्वसृ (svásṛ) سنسکریت) از ریشه پیش-هندو-اروپایی swésōr (مقایسه کنید با քույր (kʿuyr) ارمنی، сестра́ (sestrá) روسی، chwaer ولزی، sœur فرانسوی و sister انگلیسی. )
از پارسی میانه (xwar) از ایرانی باستان () (مقایسه کنید: کردی سورانی خۆر ، کردی کرمانجی xor و xur، آسی хур (xur) و اوستایی 𐬵𐬎𐬎𐬀𐬭𐬆 (hvarə) ) از پیش-هندو-اروپایی sóh₂wl̥ (مقایسه کنید: سنسکریت स्वर् ‎(svàr), सूर्य ‎(sū́rya) ).
دکتر کزازی در مورد واژه ی " خور " می نویسد : ( ( خور در پهلوی خُوَر xwar بوده است . سور و میهمانی در این زبان خورن Xwaran خوانده می شده است . ) ) ( ( خور و خواب و آرام جوید همی، وز آن زندگی کام جوید همی . ) ) ( نامه ی باستان ، جلد اول ، میر جلال الدین کزازی ، 1385، ص 195 )
خورشید، آفتاب.
ریشة خوردن، خوراک.
خوردنی.خور (جمع خور‌ها)
خورشید، هور
در ترکیب به معنی خورنده آید: باده خور، میراث خور.
زمین پست، شاخه‌ای از دریا
----
خواهر