لغت نامه دهخدا
شباهنگ گردید بر آسمان
گسسته ثریا سر ریسمان.فردوسی.شدندی شبانگه سوی خانه باز
شده پنبه شان ریسمان دراز.فردوسی.از چه شد همچو ریسمان کهن
آن سر سبز و تازه همچو سداب.ناصرخسرو.بافتن ریسمان نه معجزه باشد
معجز داود بین که آهن باف است.خاقانی.ماه تابان کوری پروانگان را بین که جان
برنتیجه سنگ وموم و ریسمان افشانده اند.خاقانی.به صد غم ریسمان جان گسسته ست
غمی را پنبه چون نتوان نهادن.خاقانی.من آزموده ام این رنج و دیده این سختی
ز ریسمان متنفر بود گزیده مار.سعدی.به طراری زلفم از ره مرو
بدین ریسمان باز در چه ْ مرو.خواجو ( از امثال و حکم ).هست عیان تا چه سواری کند
طفل به یک چوب و دو تا ریسمان.مکتبی شیرازی.لیک با او شمع صحبت درنمی گیرد از آنک
من سخن از آسمان می گویم او از ریسمان.اوحدی سبزواری ( از امثال و حکم ).- آسمان را از ریسمان نشناختن ؛ بسیار گول و نادان بودن. ناآشنا به امور و علوم بودن :
وانکه او پنبه از کتان نشناخت
آسمان را ز ریسمان نشناخت.نظامی.- آسمان و ریسمان ؛ کنایه است از سخن دراز و بیهوده و نامربوط.
- ریسمان بودن آسمان در چشم ؛ کنایه از عدم تمیز است. ( آنندراج ) :
ملک از مستی آن ساعت چنان بود
که در چشم آسمانش ریسمان بود.نظامی ( از آنندراج ).- ریسمان پاره کردن ؛ کنایه از شفا یافتن از بیماری سخت. ( از آنندراج ). از بیماری و مهلکه شدید خلاص یافتن. ( مجموعه مترادفات ص 30 ).
- || ناگهان به خشم آمدن و بر کسی تاختن.
- ریسمان تافتن یا تابیدن بهر کسی یا برای کسی یا بر کسی ؛ کنایه از فکر برای تخریب یا هلاک کسی کردن. ( از آنندراج ). خراب کردن شخصی را. ( مجموعه مترادفات ص 139 ) :
