ممات.[ م َ ] ( ع مص ، اِمص ) مرگ. ( غیاث اللغات ) ( ناظم الاطباء ) ( آنندراج ). مردن. نماندن. فوت. بمردن. ( تاج المصادر بیهقی ). موت. ( اقرب الموارد ). واقعه. ارتحال. مقابل حیات. مقابل محیا. مقابل زندگی. ( یادداشت به خط مرحوم دهخدا ) : أم حسب الذین اجترحوا السیئات أن نجعلهم کالذین آمنوا و عملوا الصالحات سواء محیاهم و مماتهم ساء مایحکمون ( قرآن 21/45 )؛ یا می پندارند ایشان که بدیها می کنند که ایشان را چون ایشان کنیم و بگرویدند و نیکیها کردند بر همسانی است زندگانی و مرگ ایشان چون بد حکم و کژآوری که می کنند. ( کشف الاسرار میبدی ج 9 ص 128 ). علو فی الحیاة و فی الممات لحق انت احدی المعجزات.ابن الانباری ( از تاریخ بیهقی چ فیاض ص 244 ).خلقی یتیم گشت و جهانی اسیر شد زین در میان حسرت و عزت ممات تو.مسعودسعد.در آن قلعه از اوج حیات به حضیض ممات افتاد. ( عالم آرا ج 1 ص 123 ). ممات. [ م ُ ] ( ع ص ) مرده و متروک و منسوخ. ( ناظم الاطباء ). مهجور. مهجورة. ( یادداشت به خط مرحوم دهخدا ): متروک ، لخم وجه فلان... قال ابن درید و هو فعل ممات. ( قاموس ).
فرهنگ معین
(مَ ) [ ع . ] (اِ. ) مرگ ، زمان مرگ .
فرهنگ عمید
۱. مرگ. ۲. زمان مرگ.
فرهنگ فارسی
مرگ، زمان مرگ ( اسم ) ۱ - مرگ موت : [ در آن قلعه از اوج حیات بحضیض ممات افتاد . ] ( عالم چا. امیر کبیر ۲ ) ۱۲۳ : ۱ - زمان مرگ . مرده و متروک و منسوخ . مهجور . مهجوره .