اختصاص
فرهنگ معین
فرهنگ عمید
۲. (اسم ) ویژگی.
۳. [قدیمی] قرب و منزلت.
فرهنگ فارسی
۱ - ( مصدر ) خاص کردن به خاص گردانیدن به چیزی ویژه کردن به انفراد برگزیدن گزین کردن تفضیل . ۲ - ( مصدر ) خاص گردیدن یگانه و خاص شدن وابسته و خاص گشتن برگزیده شدن . ۳ - ( اسم ) ویژگی .
دانشنامه آزاد فارسی
تألیف شیخ مفید، کتابی به عربی، در حدیث شیعه. این اثر از چند کتاب از محدثان بزرگ گزینش شده که اولین آن ها کتاب الاختصاص اثر شیخ ابوعلی احمد بن حسین بن احمد بن عمران، معاصر شیخ صدوق، است و شیخ مفید نیز کتاب خود را به همین اسم نامیده است. از دیگر مآخذ این اثر می توان به کتاب فضایل امیرالمؤمنین (ع) ابن داب و کتاب الجنة و النار سعید بن جناح اشاره کرد (قم، ۱۳۷۹ق).
دانشنامه اسلامی
در ابتدای کتاب، مقدمه ای از مترجم افزوده شده که در آن، نکاتی در مورد ترجمه و ویژگی های آن، بیان گردیده است:
مترجم در درون متن نیز کوشیده است افزون بر عنوان هایی که در تصحیح غفاری بر مجموعه هایی از احادیث نهاده شده است، برای هر حدیث و گاه نیز چند حدیث هم مضمون، عنوانی قرار دهد. این عنوان ها داخل دو قلاب قرار گرفته اند ....
فهرست مطالب، در ابتدا و کتاب نامه مترجم در تحقیق این اثر، به همراه نمایه آیات؛ ابیات شعر؛ نام های کسان، جاها، قبیله ها و فرقه ها؛ کتاب ها و نمایه موضوعی، در انتهای کتاب آمده است.
[ویکی فقه] اختصاص (ابهام زدایی). اختصاص ممکن است در معانی ذیل به کار رفته باشد: • اختصاص (فقه)، به معنای مخصوص بودن و بحث شده در باب های صلات، حج، تجارت، نکاح و ارث در فقه• اختصاص (نحو)، به معنای فضیلت دادن و مختص گرداندن و بحث در علم نحو• ادات اختصاص، واژه بیانگر اختصاص چیزی برای چیز دیگر
...
[ویکی فقه] اختصاص (فقه). اختصاص مخصوص بودن را گویند که در باب های صلات، حج، تجارت، نکاح و ارث به مناسب آمده است.
احکامی از قبیل جواز ازدواج دائم با بیش از چهار زن، حرمت زنان او بر دیگران، وجوب مسواک و جواز ورود به مکّه بدون احرام، مختصّ به پیامبر اکرم صلّی اللّه علیه و آله می باشد.
اسباب اختصاص
اسباب اختصاص اموری مانند:تحجیر، اقطاع، ید و حیازت موجب اختصاص چیزی به کسی می شوند.
وقت مخصوص
اول وقت پس از زوال خورشید به اندازه ادای نماز ظهر به نماز ظهر و آخر وقت قبل از مغرب به اندازه ادای نماز عصر به نماز عصر اختصاص دارد؛ بنابراین خواندن هر کدام در وقت مخصوص دیگری، جایز نیست. و در بقیه وقت، مشترک هستند. بنا بر نظر بسیاری از فقها اول وقت پس از مغرب به اندازه ادای نماز مغرب به آن نماز اختصاص دارد.
احکام دیگر اختصاص
...
[ویکی فقه] اختصاص (نحو). اختصاص بر وزن إفتعال از ماده ی"خصَّ" و در لغت به معنای فضیلت دادن و مختص گرداندن است (إختصّه بالشی: خصّه و خصّه بالشیء: فضله.) (با توجه به این ریشه لغوی، مختص گرداندن یک شیء با فضیلت و برتری دادن آن از دیگران محقق می شود.)
در اصطلاح نحو عبارت است از تخصیص حکم ضمیر غیر غائب به اسم ظاهر معرفه بعد از آن. به عنوان مثال در عبارت «نحن معشرَالعلم نُصلِحُ الأمة» حکم اصلاح امت که در واقع حکم ضمیر "نحن" است به اسم ظاهر یعنی "معشرالعلم" اختصاص پیدا کرده است؛ با این بیان، ابهامی که در ضمیر وجود دارد برطرف شده است. (ذکر این نکته قابل توجه است که عالمان نحو بین دو باب اختصاص و نداء، شباهت ها و تفاوت هایی ذکر کرده اند)
وجه نامگذاری
همان طور که از تعریف اختصاص در اصطلاح نحو بر می آید نام گذاری این باب به نام "اختصاص" به جهت غرض اصلی آن (تخصیص حکم ضمیر به اسم ظاهر) بوده است.
جایگاه
عالمان نحو در مباحث مفعول به، متعرض حذف وجوبی عامل مفعول به شده و در ضمن ابواب معینی، از اختصاص در کنار تحذیر، اغراء و... بحث کرده اند و گاهی از باب اختصاص به "المنصوب علی الاختصاص" تعبیر کرده اند.
ارکان
...
ویکی واژه
خاص گردیدن، برگزیده شدن.
