لغت نامه دهخدا
آنرا پس سختی ز همه رنج امان بود
وین را پس سختی ز همه رنج امان است.منوچهری.یافته و بافته ست شاه چو داود و جم
یافته مهر کمال بافته درع امان.خاقانی.ره امان نتوان رفت و دل رهین امل
رفوگری نتوان کرد و چشم نابینا.خاقانی.وگر خواهی کزین منزل امان آن سرایابی
امانت دار یزدان را نیابت دار حسان شو.خاقانی.بعدل و احسان و امن و امان بیمن کفالت و حسن ایالت شمس المعالی آراسته گشت. ( ترجمه تاریخ یمینی ).
کنج امان نیست درین خاکدان
مغز وفا نیست درین استخوان.نظامی.اقصای برّ و بحر بتابید عدل او
آمد ز تیغ حادثه بر باره امان.سعدی. || امن بودن شهر. امنیت. ( از اقرب الموارد ). || ( اِ ) پناه. ( ناظم الاطباء ). آنکه یا آنچه بدان پناهنده شوند:
حلم اوچون کوه و اندر کوه او کهف امان
طبع او چون بحر و اندر بحر او درّ فطن.منوچهری.اینک امام حق و امان زاهل روزگار
اینک حریم ایمن و خورشید بی زوال.ناصرخسرو.تا زمان قیامت در امان سلامت نگه داراد. ( گلستان ).
ایمان ما ز غارت شیطان نگاه دار
تا از عذاب و خشم توجان در امان شود.سعدی.با باز در زمان تو تیهو مصاحب است
با شیر در امان تو آهو معانق است.سلمان ساوجی.- در امان بودن؛ در پناه بودن. ( فرهنگ فارسی معین ):
ای خواجه دل تو شادمان باد
جان تو همیشه در امان باد.مسعودسعد.بخرمی و بخیر آمدی و آبادی
که از صروف زمان در امان حق بادی.سعدی. || مهلت. ( فرهنگ شعوری ). فرصت. وقت. با فعل «دادن » استعمال می شود. رجوع به امان دادن شود. || زنهار. ( آنندراج ) ( ناظم الاطباء ): گفت چون چاره نیست لابد امانی باید از جهت خداوند سلطان. ( تاریخ بیهقی ).
کسی کز آسمان باید امانش
نباید بود زیر آسمانش.امیرخسرو دهلوی.
