ملواط که در نوشتار کهن به صورت مِلْواط با تأکید بر مصوت کسره ثبت شده است، یک اصطلاح تخصصی در حوزهٔ فنون ساختمانی و معماری سنتی محسوب میشود. این واژه ریشهٔ عربی دارد و بر اساس منابع لغتشناسی مانند مهذب الاسماء، معادل فارسی آن ماله گل دانسته شده است. این همارزی لغوی نشان میدهد که ملواط در اصل به ابزاری اشاره دارد که کارکرد اصلی آن مرتبط با مخلوط کردن، پخش کردن و صاف کردن مواد ساختمانی خمیری شکل، به ویژه گل و اندودهای گِلی، بوده است. در این بافت، ملواط نه تنها یک ابزار، بلکه کلید اجرای دقیق پوششهای خاکی و سنتی بر روی دیوارها یا کفها بوده است.