لذکه (یا لغذَه) به عنوان نام مستعار حسن بن عبدالله ابوعلی الاصبهانی، یکی از دانشمندان و ادبای معروف اصفهان در قرن دوم هجری، به کار می‌رود. او در زمینه‌های ادبی، نحوی و لغوی شهرت داشته و از شخصیت‌های برجسته علمی عصر خود به شمار می‌رود.
زادگاه و تحصیلات:
لذکه در اصفهان به دنیا آمد و از سنین کودکی به یادگیری و حفظ کتاب‌های بزرگانی چون ابوزید، اصمعی و ابوعبیده پرداخت. او در نوجوانی به بغداد رفت و به تحصیل علم و ادب ادامه داد.
اساتید:
او از شاگردان زجاج و باهلی بوده و در زمینه‌های مختلف ادبی و نحوی با شخصیت‌های مهمی چون اصمعی، کرمانی و ابوحنیفه دینوری هم‌معاصر و هم‌طبقه بود.
آثار و تألیفات:
لذکه آثار متعددی در زمینه‌های مختلف ادبی و نحوی تألیف کرده است که برخی از آن‌ها به شرح زیر است:
التسمیه
خلق الانسان
خلق الفرس
دیوان اشعار
الرد علی ابن قتیبه فی غریب الحدیث
الصفات
مختصر النحو
النوادر
نقض علل النحو
الهشاشه و البشاشه
ویژگی‌ها و تأثیرات:
نحو و لغت: لذکه به عنوان یکی از پیشوایان نحو و لغت شناخته می‌شود و در فنون ادب مهارت بالایی داشت. او به خاطر دانش و توانایی‌هایش در ادبیات عرب و نحو، در عصر خود به عنوان یک شخصیت علمی کم‌نظیر در عراق شناخته می‌شد.
نقد و مناقشه: او با برخی از اساتید خود، به ویژه زجاج، به مخالفت و نقد نظرات پرداخت و تلاش کرد تا ایده‌های جدیدی را در علم نحو مطرح کند.
وفات:
لذکه در سال 210 هجری قمری وفات یافت و آثار او تأثیر زیادی بر ادبیات و زبان عربی گذاشت. او به عنوان یک عالم و ادیب برجسته، در تاریخ ادبیات عرب جایگاه ویژه‌ای دارد.
