گیاه قسقیون، که در متون کهن فارسی و عربی از آن یاد شده است، نوعی سوسن صحرایی یا سوسن بری بهشمار میرود. این گیاه دارای برگهایی باریک و دراز به شکل شمشیر و گلهایی به رنگ سرخ روشن است. در گذشته، رویش آن در نواحی گرم و خشک، بهویژه در اطراف بغداد، بسیار بوده و جلوهای چشمنواز به دشتهای آن نواحی میبخشیده است.
در منابعی چون مخزنالادویه، از ریشهی قسقیون به عنوان گیاهی دارای خاصیت دارویی و زیباییبخش یاد شده است. گفتهاند که زنان در بغداد از بیخ این گیاه برای فربه کردن بدن استفاده میکردند و آن را به صورت جوشانده یا مرهم به کار میبردند. این باور در طب سنتی بر پایهی گرمی و تری طبیعت گیاه استوار بوده است، چراکه گیاهان گرم و مرطوب را برای افزایش خون و گوشت بدن مفید میدانستند.
از دیدگاه فرهنگی، نام قسقیون نشانگر پیوند عمیق انسان با طبیعت در دوران کهن است. در آن روزگار، هر گیاه نه تنها برای درمان بیماریها بلکه برای زیبایی، تندرستی و آیینهای سنتی جایگاهی ویژه داشت. قسقیون نیز از جمله گیاهانی بود که هم به سبب زیبایی گلهایش و هم به خاطر کاربردهای داروییاش در میان مردم محبوبیت داشت و در شعر و نثر کهن گاه به عنوان نمادی از لطافت و زیبایی طبیعت از آن یاد میشد.