تمهید ساختن که از مصدر مرکب و اصیل فارسی اخذ شده است، در معنای بنیادین خود به فرایند فراهم‌آوردن مقدمات، راست کردن امور و ترتیب و انتظام دادن به اجزاء یک طرح یا پروژه اطلاق می‌گردد. ماهیت این مفهوم فراتر از یک تدارک ساده و پیش‌پاافتاده است؛ تمهید ساختن یک عملیات زیربنایی و اساسی است که هدف آن ایجاد یک بستر مستحکم، مطمئن و آماده‌سازی کامل شرایط ساختاری و محیطی، پیش از آغاز مرحله‌ی اصلی اجرا است. این عمل، در واقع، تضمین‌کننده‌ی سهولت، روانی و کاهش مقاومت‌ها در مسیر پیشبرد اهداف عالی و آتی است و به مثابه‌ی بنا نهادن پایه‌های یک ساختمان بلند، از اهمیت حیاتی برخوردار است.
کارکرد اصلی تمهید ساختن، تسهیل عملیات و تضمین حداکثری موفقیت در گام‌های بعدی است. این مفهوم در حوزه‌های گوناگونی کاربرد دارد؛ در مباحث علمی و فلسفی، به معنای تبیین اصول اولیه و فرضیات بنیادین یک نظریه است؛ در امور مدیریتی و اجرایی، معادل با طراحی استراتژیک، معماری سازمان و تدوین اسناد راهبردی می‌باشد؛ و در عرصه‌های نظامی و سیاسی، به معنای مهیا ساختن شرایط لازم برای عملیات، مذاکرات یا توافقات است. تمهید شایسته مستلزم بصیرت، اندیشیدن به عواقب احتمالی، شناسایی دقیق موانع و چالش‌ها، و چینش منطقی و بهینه منابع، ابزارها و نیروی انسانی است تا کل سیستم برای هدف نهایی به درستی همگام‌سازی و آماده شود.
اهمیت تمهید در آن است که از شتاب‌زدگی و بی‌نظمی‌های پرهزینه در مراحل بعدی جلوگیری می‌کند و میزان خطاها، انحراف از مسیر و نیاز به اصلاحات پرهزینه را به حداقل می‌رساند. یک تمهید ساختاری و محتوایی قوی، نه تنها مسیر دستیابی به هدف را هموار می‌سازد، بلکه یک نقشه راه روشن و جامع از مراحل پیش‌رو به تمامی دست‌اندرکاران ارائه می‌دهد. لذا، تمهید ساختن بیش از آنکه صرفاً یک فعالیت مقطعی باشد، یک رویکرد فکری، مدیریتی و استراتژیک است که بر لزومِ نگاهِ پیش‌نگر، بنیان‌گذاریِ متین و آغاز باکیفیت تأکید دارد. در نهایت، موفقیت و پایداری هر اقدام پیچیده و بلندمدتی، ارتباط مستقیم و تنگاتنگی با کیفیت و استحکام تمهیدی دارد که پیش از آن به انجام رسیده است.