واژهی نَفَق در زبان فارسی به معنی تونل یا راهروی زیرزمینی است. این اصطلاح به مسیرهای باریک و درازی اطلاق میشود که عمدتاً در زیر زمین حفر میگردند و امکان عبور و مرور یا انتقال را فراهم میسازند. کاربرد این واژه در متون کهن و جدید فارسی نشاندهندهی دیرینگی و استحکام معنایی آن در ادبیات و مهندسی است.
از دیدگاه فنی، نَفَق به عنوان یک سازهی مهندسیشده، نقش مهمی در زمینههای گوناگون از جمله حملونقل، انتقال آب و همچنین امور نظامی ایفا میکند. طراحی و احداث چنین مسیرهایی نیازمند دانش تخصصی و رعایت اصول ایمنی بسیار است تا بتواند کاربری مورد نظر را بهصورت پایدار و مطمئن تأمین نماید.
در متون ادبی و تاریخی فارسی، واژهی نَفَق گاه بهصورت استعاری نیز به کار رفته و بر گذرگاههای پنهان یا شرایط دشوار و پیچیده دلالت دارد. این کاربرد نمادین، غنای معنایی این واژه را نشان میدهد و بر اهمیت آن در فرهنگ و زبان فارسی میافزاید.