جنگ عراق با ایران

جنگ عراق با ایران

جنگ عراق با ایران از ۳۱ شهریور ۱۳۵۹ تا ۲۹ تیر ۱۳۶۷ به طول انجامید و یکی از طولانی‌ترین و خونین‌ترین جنگ‌های قرن بیستم بود. این جنگ به دلایل مختلفی آغاز شد، از جمله اختلافات مرزی، ملی‌گرایی، و تنش‌های سیاسی میان دو کشور. عراق به رهبری صدام حسین، با هدف گسترش نفوذ خود و تضعیف ایران پس از انقلاب اسلامی 1357، به ایران حمله کرد.

در آغاز جنگ، عراق با استفاده از نیروی هوایی برتر و تجهیزات مدرن‌تر، موفق به پیشروی در خاک ایران شد. اما ایران به سرعت توانست با بسیج نیروهای مردمی و ارتش، مقاومت کند و خطوط دفاعی را تقویت کند.

طی سال‌های جنگ، هر دو کشور هزینه‌های انسانی و اقتصادی سنگینی را متحمل شدند. تخمین زده می‌شود که میلیون‌ها نفر در این جنگ کشته، زخمی یا مفقود شده‌اند. زیرساخت‌های هر دو کشور به شدت آسیب دید و اقتصاد آن‌ها دچار بحران شد. همچنین، این جنگ تأثیرات عمیقی بر سیاست‌های داخلی و خارجی هر دو کشور داشت.

در نهایت، جنگ در سال 1367 با پذیرش قطعنامه 598 شورای امنیت سازمان ملل به پایان رسید. هرچند که هیچ‌یک از طرفین به اهداف خود نرسیدند و مرزهای بین دو کشور به حالت قبل از جنگ بازگشت، اما پیامدهای این جنگ همچنان در سیاست‌های منطقه‌ای و جهانی محسوس است. جنگ عراق با ایران نه تنها به عنوان یک درگیری نظامی، بلکه به عنوان یک نقطه عطف در تاریخ معاصر خاورمیانه شناخته می‌شود که تأثیرات آن تا به امروز ادامه دارد.

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] از مهم ترین جنگهای دوره معاصر در فاصله ۱۳۵۹ تا ۱۳۶۷ ش، این جنگ در پی مجموعه ای از عوامل زمینه ساز و مناقشه های فزاینده سیاسی ـ نظامی با تجاوز نیروهای عراق به ایران آغاز شد.
تلاش ایران برای بیرون راندن دشمن و بازپس گیری مناطق اشغالی و غلبه بر عراق، بن بست جنگ و فرسایشی شدن آن، گسترش جنگ شهر ها، استفاده گسترده عراق از سلاحهای شیمیایی و نهایتاً دخالت نیروهای بیگانه در منطقه خلیج فارس، رویارویی امریکا با ایران، گسترش جنگ نفتکش ها و بین المللی شدن ابعاد جنگ و نیز عملکرد شورای امنیت سازمان ملل در طول جنگ و پس از آن در معرفی عراق به عنوان آغازگر جنگ و پذیرش مجدد قرارداد الجزایر از سوی این کشور، از جمله مشخصه های بارز آن به شمار می آید. 
تاریخ سیاسی
در پی پیروزی انقلاب اسلامی ایران و سقوط حکومت پهلوی در بهمن ۱۳۵۷ و متعاقب آن وقوع تغییرات اساسی در موقعیت امریکا در منطقه، مناسبات ایران و عراق نیز ــ که در سالهای پایانی حکومت پهلوی، با میانجیگری الجزایر، در قالب سازوکار معروف به قرارداد الجزایر. (۱۳۵۴ ش /۱۹۷۵) به صورت همزیستی مسالمت آمیز همراه با رقابت نیمه پنهان در عرصه های سیاسی و نظامی و تسلیحاتی درآمده بود ــ دستخوش دگرگونی و تیرگی شد. 
ریشه و زمینه ها
با روی کارآمدن صدام حسین، و کناره گیری حسن البکر از ریاست جمهوری عراق در ۲۵ تیر ۱۳۵۸/ ۱۶ ژوئیه ۱۹۷۹، فعالیتهای دولت بعث در خوزستان و کردستان افزایش یافت و گروه ها و جریانات سیاسی وابسته به عراق سازماندهی شدند و تشکیلات خود را به داخل ایران منتقل کردند.دولت عراق تبلیغات گسترده ای بر ضد ایران کرد مبنی بر ضرورت خروج نیروهای ایران از سه جزیره ایرانی ابوموسی و تنب بزرگ و تنب کوچک، و نیز درگیریهای مرزی را تشدید نمود به طوری که تا ۳۱ شهریور ۱۳۵۹/ ۲۲ سپتامبر ۱۹۸۰، ۶۳۶ بار مرزهای ایران مورد تجاوز عراق قرار گرفت.عراق در صحنه بین المللی نیز برضد جمهوری اسلامی ایران تبلیغات گسترده ای کرد. همزمان، دولت عراق در ۲۶ شهریور ۱۳۵۹/ ۱۷ سپتامبر ۱۹۸۰ با تسلیم یادداشتی رسمی به سفارت جمهوری اسلامی ایران در بغداد، اعلام کرد که اعلامیه الجزایر و عهدنامه های مربوط به مرز مشترک و حسن هم جواری و سه پروتکل و پیوستهای آن و دیگر موافقت نامه ها و یادداشتهای انضمامی به این عهدنامه را یکجا و یک جانبه فسخ کرده است. دولت عراق دلیل اتخاذ این تصمیم را چنین اعلام کرد: نقض مُفاد قرارداد الجزایر از سوی ایران و دخالت مداوم ایران در امور داخلی جمهوری عراق، پناه دادن به عناصر مخالف عراق از اولین روزهای سرنگونی حکومت پهلوی، دخالت در امنیت داخلی عراق، سوءاستفاده از روابط حسن هم جواری، تعدی به سرزمین عراق و قصور در بازگرداندن سرزمینهایی از عراق که تحت تصرف ایران است. همچنین اظهار داشت چون در اعلامیه ها و اظهاراتِ مقاماتِ مسئولِ ایران، آشکارا یا ضمنی، ابراز شده است که از اجرای توافقات اجتناب می ورزند، دولت عراق قرارداد الجزایر و ملحقات آن را بی اعتبار اعلام می کند و از مقامات ایران می خواهد وضع جدید را بپذیرند و در برابر عراق و حاکمیت این کشور و حق قانونی آن در سرزمینهای خاکی و آبی در اروندرود. (به تعبیر دولت عراق: شط العرب ) نگرش مسئولانه و عاقلانه ای اتخاذ نماید. 
[ویکی اهل البیت] 
در پی پیروزی انقلاب اسلامی ایران و سقوط حکومت پهلوی در بهمن 1357 و متعاقب آن وقوع تغییرات اساسی در موقعیت امریکا در منطقه، مناسبات ایران و عراق نیز ــ که در سالهای پایانی حکومت پهلوی با میانجیگری الجزایر در قالب سازوکار معروف به قرارداد الجزایر (1354 ش /1975) به صورت همزیستی مسالمت آمیز همراه با رقابت نیمه پنهان در عرصه های سیاسی و نظامی و تسلیحاتی درآمده بود ــ دستخوش دگرگونی و تیرگی شد.
از سوی دیگر با روی کارآمدن صدام حسین و کناره گیری حسن البکر از ریاست جمهوری عراق در 25 تیر 1358/ 16 ژوئیه 1979، فعالیت های دولت بعث در خوزستان و کردستان افزایش یافت و گروهها و جریانات سیاسی وابسته به عراق سازماندهی شدند و تشکیلات خود را به داخل ایران منتقل کردند.
دولت عراق تبلیغات گسترده ای بر ضد ایران کرد مبنی بر ضرورت خروج نیروهای ایران از سه جزیره ایرانی ابوموسی و تنب بزرگ و تنب کوچک و نیز درگیری های مرزی را تشدید نمود به طوری که تا 31 شهریور 1359/ 22 سپتامبر 1980، 636 بار مرزهای ایران مورد تجاوز عراق قرار گرفت. عراق در صحنه بین المللی نیز بر ضد جمهوری اسلامی ایران تبلیغات گسترده ای کرد.
هم زمان، دولت عراق در 26 شهریور 1359/ 17 سپتامبر 1980 با تسلیم یادداشتی رسمی به سفارت جمهوری اسلامی ایران در بغداد اعلام کرد که اعلامیه الجزایر و عهدنامه های مربوط به مرز مشترک و حسن هم جواری و سه پروتکل و پیوستهای آن و دیگر موافقت نامه ها و یادداشت های انضمامی به این عهدنامه را یکجا و یک جانبه فسخ کرده است. دولت عراق دلیل اتخاذ این تصمیم را چنین اعلام کرد: نقض مُفاد قرارداد الجزایر از سوی ایران و دخالت مداوم ایران در امور داخلی جمهوری عراق، پناه دادن به عناصر مخالف عراق از اولین روزهای سرنگونی حکومت پهلوی، دخالت در امنیت داخلی عراق، سوءاستفاده از روابط حسن هم جواری، تعدی به سرزمین عراق و قصور در بازگرداندن سرزمین هایی از عراق که تحت تصرف ایران است.
همچنین اظهار داشت چون در اعلامیه ها و اظهاراتِ مقاماتِ مسئولِ ایران، آشکارا یا ضمنی ابراز شده است که از اجرای توافقات اجتناب می ورزند، دولت عراق قرارداد. الجزایر و ملحقات آن را بی اعتبار اعلام می کند و از مقامات ایران می خواهد وضع جدید را بپذیرند و در برابر عراق و حاکمیت این کشور و حق قانونی آن در سرزمین های خاکی و آبی در اروندرود (به تعبیر دولت عراق: شط العرب ) نگرش مسئولانه و عاقلانه ای اتخاذ نماید.
هم زمان با ارسال این یادداشت، صدام حسین در نطقی در مجلس ملی عراق، متن قرارداد الجزایر را پاره کرد و الغای این قرارداد را تصمیم شورای فرماندهی انقلاب عراق اعلام نمود.

جنگ عراق با ایران
جنگ عراق با ایران

جملاتی از کلمه جنگ عراق با ایران

در میان کشورهای عربی، نقش مصر نیز در حمایت از عراق قابل ملاحظه بود. مصر نه‌تنها در طول جنگ به عراق اسلحه می‌فروخت، بلکه کمبود نیروی انسانی خلبان عراق را نیز با اعزام خلبانان مصری به جبهه جنگ عراق با ایران جبران می‌کرد. علاوه بر آن، مصر در معامله خرید تسلیحات نظامی جدید برای عراق، از جمله هواپیماهای پیشرفته سوپر اتاندارد از فرانسه نقش داشت.
فال گیر
بیا فالت رو بگیرم!!! بزن بریم