اتبعت

(و لئن اتبعت اهوائهم، من بعد ما جاءك من العلم )، در اين جملهرسول گرامى خود را تهديد مى كند ولى در حقيقت از باب (پسر بتو مى گويم داماد توبشنو) است، و معنا متوجه بامت است، ميخواهد اشاره كند باينكه اگر كسى تمرد كند، اهواءيهود را پيروى كرده، و به همين جهت ستمكار است.

چون معمول و معهود نبوده كه بردگان، خانه و دودمانى معلوم داشته باشند، يوسف هم كهخودش حرفى نمى زند، البته حرف بسيار دارد، ولى تنها در درون دلش خلجان مى كند.آرى او از نسب خود حرفى نزد مگر پس ‍ از چندسال كه به زندان افتاده بود، و در آنجا به دو رفيق زندانيش گفت: (و اتبعت مله ابائىابراهيم و اسحق و يعقوب ).

و همچنين آيات بعدى، از قبيل (بل زين للذين كفروا مكرهم و صدوا عنالسبيل و من يضلل اللّه فما له من هاد)، و همچنين آيه (و كذلك انزلناه حكما عربيا ولئن اتبعت اهواءهم...) و آيه (و ما كان لرسول ان ياتى بايه الا باذن اللّه...) وهمچنين آيات قبل، همه در اين سياق قرار دارند و در مقام بيان اين معنا هستند.

چون معمول و معهود نبوده كه بردگان، خانه و دودمانى معلوم داشته باشند، يوسف هم كهخودش حرفى نمى زند، البته حرف بسيار دارد، ولى تنها در درون دلش خلجان مى كند.آرى او از نسب خود حرفى نزد مگر پس از چندسال كه به زندان افتاده بود، و در آنجا به دو رفيق زندانيش گفت: (و اتبعت مله ابائىابراهيم و اسحق و يعقوب ).

بنابراين منظور از جمله (و لئن اتبعت اهواءهم...) نهى از پيروى خواسته هاىاهل كتاب است، كه نه تنها در اين آيه بلكه بارها در قرآن كريم از آن نهى فرموده، وعمده جهت آن اين است كه اهل كتاب از پيش خود معجزاتى دلبخواه غير از معجزه قرآن پيشنهادمى كردند، همچنانكه مشركين از آن حضرت معجزاتى طلب مى نمودند. علاوه بر اينكهاهل كتاب نسخ احكام را محال مى پنداشتند،