«پاپاخ» نوعی کلاه بزرگ پشمی یا پوستی است که معمولاً از پوست ناپیراسته گوسفند یا بره ساخته میشود و ظاهر آن گرد یا اندکی استوانهای است. این کلاه پوششی ضخیم و گرم است و در مناطق سردسیر، بهویژه در کوهستانها، برای محافظت از سر در برابر سرما استفاده میشود. این واژه از زبان ترکی آمده و در فارسی نیز با همین معنا بهکار میرود.
پاپاخ یکی از پوششهای سنتی مردان ترک، آذری، و مردمان قفقاز مانند چچنیها و داغستانیهاست. در این فرهنگها، پاپاخ نهتنها وسیلهای برای پوشش، بلکه نمادی از مردانگی، شرافت و هویت قومی بهشمار میآید. در جمهوری آذربایجان و مناطق قفقاز، گذاشتن این کلاه در آیینها، مراسم رسمی و حتی رقصهای محلی هنوز رواج دارد.
در سده نوزدهم میلادی، پاپاخ بهعنوان بخشی از لباس رسمی قزاقها و سوارهنظام روسیه پذیرفته شد و بعدها به نشانه جایگاه نظامی و افتخار تبدیل گردید و با گذر زمان، از یک پوشش روزمره به نمادی فرهنگی و تاریخی بدل شد. امروزه نیز در کشورهای قفقازی و در میان برخی چهرههای مشهور مانند ورزشکاران، این کلاه بهعنوان نشانهای از اصالت و ریشههای قومی بر سر گذاشته میشود.