پاستوریزاسیون فرایندی حرارتی است که با هدف نابودی میکروارگانیسم‌های بیماری‌زا و کاهش بار میکروبی در برخی مایعات و مواد غذایی به‌کار می‌رود. این روش که بر پایۀ اصول علمی لویی پاستور، دانشمند فرانسوی، پایه‌گذاری شده است، عمدتاً برای شیر و سایر نوشیدنی‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این فرایند، مایع مورد نظر برای مدت زمان مشخص و در دمای معینی حرارت می‌بیند و سپس به سرعت سرد می‌شود تا از فساد و رشد عوامل مضر جلوگیری به عمل آید.
این عمل نه تنها موجب افزایش مدت زمان ماندگاری محصول می‌شود، بلکه سلامت و ایمنی مصرف‌کننده را نیز تضمین می‌کند. پاستوریزاسیون بدون آنکه تأثیر نامطلوبی بر طعم، ارزش غذایی و کیفیت کلی محصول بگذارد، باکتری‌های مضر را از بین می‌برد. از این رو، این روش به‌عنوان یکی از مهم‌ترین دستاوردهای علمی در حوزۀ صنایع غذایی و بهداشت عمومی شناخته می‌شود.
امروزه پاستوریزاسیون در مقیاس وسیع در کارخانه‌جات تولید مواد غذایی و لبنی به‌کار گرفته می‌شود و نقش بسزایی در پیشگیری از انتقال بیماری‌ها از طریق مصرف خوراکی‌ها ایفا می‌کند. این فرایند به‌ویژه در مورد شیر که محیطی مستعد برای رشد باکتری‌هاست، اهمیت دوچندان دارد و همواره با نظارت دقیق و رعایت استانداردهای بهداشتی انجام می‌پذیرد.
