من مست و بیخود از بت و نامم خداپرست زین قصه گر سیوال کنندم جواب کو
زرتشت اولین دین یکتاپرستی در تاریخ را پایهگذاری کرد. او برخلاف بنیانگذاران دیگر ادیان توحیدی پس از خود، نه از طریق سرنگونی چندخداپرستی ایرانی، بلکه از طریق اصلاحات عمیق آن به این امر دست یافت.
بر پایه گفته قرآن، این سرزمین از زمان ساخته شدن کعبه به دست ابراهیم مورد توجه خداپرستان بوده است. [نیازمند منبع] در دوران بتپرستی نیز بتهای بزرگی در آن نگهداری میشده است.
نفس خداپرست تو دشمن جان بود ترا بیهده ظنّ دشمنی بر دگران چرا بری
افلاطونیسم میانه به عنوان «نیروی پیشرو در آخرین مراحل چندخداپرستی و تأثیر عمده فلسفی در صورتبندی الهیات پدری» تلقی میشود.
مضامین اشعار وی در خصوص عرفان و خداپرستی، ستایش پیامبر خدا، وصف طبیعت و زیباییهای آن و غیره است.