حماسه

حماسه به عنوان یک نوع ادبی، به داستان‌ها و روایت‌هایی اطلاق می‌شود که شامل ماجراهای بزرگ، قهرمانان، و کنش‌های شجاعانه و افسانه‌ای هستند. این آثار در قالب شعر یا نثر نوشته می‌شوند و می‌توانند شامل موضوعاتی چون جنگ، فداکاری، عشق، و مبارزه برای عدالت باشند. حماسه‌ها به طور معمول به وقایع تاریخی یا افسانه‌ای اشاره دارند که در آن‌ها شخصیت‌های اصلی با چالش‌های عظیم روبرو می‌شوند و در تلاش برای رسیدن به هدف‌های بزرگ و مهم هستند.

از جمله آثار مشهور حماسی می‌توان به شاهنامه فردوسی اشاره کرد که داستان‌های ملی و تاریخی ایران را روایت می‌کند. همچنین ایلیاد و ادیسه اثر هومر از نمونه‌های معروف حماسه‌های یونانی هستند که به جنگ ترویا و ماجراهای اودیسه می‌پردازند. این آثار نه تنها به ادبیات بلکه به تاریخ و فرهنگ ملت‌ها نیز کمک کرده‌اند.

حماسه‌ها نقش مهمی در شکل‌گیری هویت ملی و فرهنگی جوامع دارند. آن‌ها می‌توانند ارزش‌ها، باورها و آرمان‌های یک ملت را به تصویر کشند و نسل‌های آینده را تحت تأثیر قرار دهند. این آثار به عنوان منابع الهام‌بخش و آموزشی برای مردم عمل می‌کنند و باعث انتقال تجربیات تاریخی و فرهنگی از نسلی به نسل دیگر می‌شوند.

تصویر معنی حماسه

لغت نامه دهخدا

( حماسة ) حماسة. [ ح َ س َ ] ( ع اِمص ) دلاوری و دلیری. ( ناظم الاطباء ). دلاوری. ( منتهی الارب ). شجاعت. ( اقرب الموارد ).
- حماسه خوانی کردن؛ اشعار رزمی و هیجان انگیز خواندن.
- حماسه سرا؛ کسی که اشعار حماسی و رزمی سراید.
- حماسه سرایی؛ سرودن نوعی اشعار رزمی.
|| شدت و سختی در کار. ( اقرب الموارد ). || ( مص ) دلیر شدن. || سخت شدن. ( المصادر زوزنی ).

فرهنگ معین

(حَ س ) [ ع. حماسة ] ۱ - (مص ل. ) دلیری کردن. شجاعت نمودن. ۲ - (اِ. ) شعر رزمی.

فرهنگ عمید

۱. امری افتخارآمیز که از روی شجاعت، مهارت، و شایستگی انجام شده باشد.
۲. (ادبی ) نوعی شعر در وصف پهلوانان که داستان های منظوم از نبردها، دلاوری ها، و افتخارات قومی و نژادی یک ملت را دربر دارد، مانند شاهنامۀ فردوسی.
۳. (اسم مصدر ) شجاعت، دلاوری، دلیری.

فرهنگ فارسی

کتابی است تالیف ابو تمام شامل غرر اشعار عرب از جاهلیت تا عصر عباسی.
شجاعت، دلیری، دلاوری، حماست
۱ - (مصدر ) دلیری کردن شجاعت نمودن. ۲ - ( اسم ) دلیری دلاوری شجاعت. ۳ - ( اسم ) رجز ارجوزه. ۴ - ( ادب ) نوعی از شعر که در آن از جنگها و دلاوریها سخن رود شعر رزمی شعر حماسی.

فرهنگ اسم ها

اسم: حماسه (دختر) (عربی) (تاریخی و کهن) (تلفظ: hamāse) (فارسی: حماسه) (انگلیسی: hamase)
معنی: دلیری، شجاعت، کاری افتخار آفرین، نوعی شعر، بی باکی، کاری افتخارآفرین که از سر شجاعت و دلاوری یا مهارت انجام شده باشد

دانشنامه آزاد فارسی

در لغت به معنای شجاعت و دلیری است و در اصطلاح به شعری داستانی اطلاق می شود که حوادث قهرمانی با رنگ و بوی ملّی و قومی در آن جریان دارد. از ویژگی های داستان های حماسی وجود شخصیت ها و قهرمانان ملّی است که تجسّم آرمان ها و آرزوهای یک ملّت هستند و شخصیت مادی و معنوی ممتازی دارند. قهرمانان حماسه دست به کارهای خارق العاده ای می زنند. وجود حوادث خارق العاده و موجودات افسانه ای نیز از مشخصات داستان های حماسی است. عقاید دینی و فرهنگ مردمانی که داستان های حماسی در بین آن ها شکل می گیرد به توجیه و حقیقت نمایی این حوادث و شخصیت های خارق العاده کمک می کند. داستان های حماسی اگرچه داستان هایی واقعی نیستند ولی در بستری از واقعیت شکل یافته اند و به منزلۀ تاریخ تخیلی یک ملّت هستند و ظاهراً از بعضی وقایع خارجی نشأت گرفته اند. در این گونه داستان ها روح ملّی گرایی و وطن پرستی بسیار چشمگیر است. مأخذ داستان های حماسی داستان های شفاهی است که در طول تاریخ در بین نسل های یک ملّت سینه به سینه نقل شده و به صورت شفاهی و گاه کتبی مدوّن گشته است. شاعر حماسی این داستان ها را با قدرت شاعرانه خود نقل می کند. شعر حماسی که شعر قهرمانی نیز نامیده می شود، معمولاً در هر زبانی در وزن خاصی سروده می شود. در زبان فارسی اشعار حماسی عموماً در بحر متقارب و در وزن فعولن فعولن فعولن فعل سروده شده است. قدیمی ترین حماسۀ جهان را حماسۀ گیل گمش بابلی دانسته اند. دو منظومۀ حماسی عمده در سنت غرب ایلیاد و اودیسه منسوب به هومر شاعر بزرگ یونان باستان است. از حماسه های شرق می توان به مهابهاراتا حماسۀ بزرگ هندوان که به ویاسا، فرزانۀ هند، منسوب است اشاره کرد. این اثر ظاهراً توسط یک شاعر سروده نشده بلکه نزدیک به صد شاعر در طول چند قرن آن را سروده اند. رامایانا حماسۀ دیگر هندوان اثر والمیکی شاعر باستانی هند از کهن ترین و مهم ترین حماسه های جهان است. بزرگ ترین اثر حماسی زبان فارسی شاهنامۀ فردوسی و پس از آن گرشاسب نامۀ اسدی طوسی است. به سبب توجه و اهمیتی که به آثار حماسی داده شد نوع دیگری از حماسه پدید آمد که به آن حماسۀ ثانوی یا حماسۀ مصنوع نیز گفته اند. در خلق این گونه حماسه ها شاعر با داستان های پهلوانی مدوّن و معیّنی که در طول قرون شکل گرفته سروکار ندارد بلکه خود به سفارش افراد یا با آرمان های سیاسی به ابداع و ابتکار داستانی که ویژگی های حماسه دارد می پردازد. این آثار تقلیدی از حماسه های ملّی و طبیعی هستند با این تفاوت که پشتوانۀ حماسه های ثانوی روایت های مدوّن کتبی و شفاهی نیست. از این نوع حماسه ها می توان به اِنِئید سرودۀ ویرژیل شاعر روم باستان، ظفرنامۀ حمدالله مستوفی و شهنشاه نامۀ ملک الشعرای صبا اشاره کرد. در برخی از این حماسه ها عنصر ملّی و قومی جای خود را به عناصر دینی می دهد، گرایش های ملّی و قومی در آن رنگ می بازد و نبردها و کوشش های قهرمانان تنها با انگیزه های مذهبی و دفاع از آرمان های دینی است که به آن حماسۀ دینی می گویند، مانند خاوران نامۀ ابن حسام خوسفی و حملۀ حیدری از باذل مشهدی.

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] حماسه در لغت به معنی دلیری و شجاعت، اثری داستانی روایتی است با زمینه ای قهرمانی و رنگ قومی و ملی و سبکی فاخر که در آن حوادثی خارق العاده در گذشته ای دور اتفاق میافتد.
حماسه در لغت به معنی دلیری و شجاعت، اثری داستانی روایتی است با زمینه ای قهرمانی و رنگ قومی و ملی و سبکی فاخر که در آن حوادثی خارق العاده در گذشته ای دور اتفاق میافتد. از این رو حماسه را تاریخ خیالی ملت ها نامیده اند. قهرمان حماسه از خصوصیت های فوق طبیعی برخوردار است. نیروی جسمانی و نیز نیروهای درونی و معنوی فوق بشری دارد و در طی حوادث مختلف با نیروهای شیطانی یا قهرمان هایی که آنها نیز دارای خصوصیات فوق بشری هستند درگیر می شود. حوادث حماسه در فضایی که از نظر زمانی بسیار دور است می گذرد و عرصه ی آن بسیار وسیع است و با آن که اغلب حماسه ها جنبه ی ملی و قومی دارند، گاه صحنه ی حوادث آنها کل جهان حتی جهان زیر زمینی و فرازمینی را نیز دربر می گیرد. آنچه حماسه ها روایت می کنند، هر چند ممکن است تاریخ واقعی گذشته های بسیار دور ملت ها انگاشته شوند؛ اما روایات، تاریخ واقعی نیستند، با این همه بعضی از حوادث دوران های دور گاه در حماسه ها خود را نشان می دهند و به صورتی مبالغه آمیز و آمیخته با افسانه های تایخی به وجود می آیند. "ایلیاد" اثر "هومر" در میان حماسه های یونانی و داستان "گشتاسپ" در شاهنامه از این نوعند. 
حماسه های منظوم
در ادب کهن ما بیشتر حماسه ها منظوم هستند. در شعر حماسی دسته ای از اعمال پهلوانی خواه از یک ملت باشد، خواه از یک فرد، به صورت داستان و یا داستان هایی درمی آید که ترتیب و نظم از همه جای آن آشکار است. در یک منظومه ی حماسی شاعر هیچ گاه عواطف شخصی خویش را در اصل داستان وارد نمی کند و آن را به پیروی از امیال خویش تغییر نمی دهد و به شکلی تازه چنان که خود بپسندد و یا معاصران او بخواهند درنمی آورد و به نام خود و آرزوی خویش، در باب او داوری نمی کند، چنان که در شاهنامه و دیگر منظومه های حماسی می بینیم. 
حماسه های ایرانی
آغاز شعر فارسی هم گام با شروع حرکت های استقلال طلبانه و جنگ های ملی و قومی در ایران آغاز شد و این امر آشکارا و به روشنی در دوره ی دولت سامانی (۲۶۱۳۸۹ هجری) به چشم می خورد که نسبت خود را به نژاد ایرانی باستان می رساندند. البته شعر حماسی فارسی منحصر به ادب فارسی بعد از اسلام نیست، زیرا ایرانیان در دوران باستان نیز شعر حماسی داشته اند، قدیمی ترین نمونه ی شعر حماسی را در "اوستا" می بینیم به ویژه در "سروده های یشت" و همچنین کتاب "یادگار زریران" که عبارت است از منظومه ای مذهبی که جنگ بین ایرانیان و تورانیان را در دفاع از مذهب زرتشت بهتر به تصویر می کشد. 

جملاتی از کلمه حماسه

نه هرجا که باشد سخن زر نباشد که پابند زر دیده‌ام صد حماسه
گزارش محتوای نامناسب
فال زندگی
فال مارگاریتا
فال رابطه
فال راز