حدیث در اصطلاح مسلمانان به روایت‌هایی از سخنان و اعمال پیامبر اسلام، محمد، اطلاق می‌شود. همچنین، گاهی سخنان امامان شیعه، صحابه پیامبر و دیگر شخصیت‌های صدر اسلام نیز به عنوان آن شناخته می‌شوند، هرچند در منابع بعدی این نوع روایات را اثر یا خبر می‌نامند تا آن‌ها را از روایات مربوط به محمد متمایز کنند. مسلمانان بر این باورند که قرآن به عنوان قانون اساسی اسلام، بیشتر به بیان کلیات پرداخته و تبیین جزئیات و تفاصیل را به روایات واگذار کرده است. به همین دلیل، روایات پس از قرآن به عنوان مهم‌ترین منبع شناخت دین اسلام به شمار می‌آیند. از این رو، مسلمانان به جمع‌آوری، ثبت و تدوین روایات توجه ویژه‌ای داشته و مجموعه‌های سخنان شامل هزاران روایت در موضوعات مختلف را ایجاد کرده‌اند. پس از آن، دانش‌هایی مانند رجال، تاریخ آن، مصطلحات و فقه الحدیث برای حفظ، نشر، فهم و تبیین میراث روایی شکل گرفتند. تدوین هزاران اثر حدیثی نشان‌دهنده این است که مسلمانان از آغاز تا کنون، پس از قرآن، به آن توجه ویژه‌ای داشته‌اند. در دوران معاصر نیز، اندیشمندان مسلمان با نگاهی نو به میراث روایی، تلاش‌های گسترده‌ای را برای بهره‌برداری هر چه بیشتر از این منبع آغاز کرده و با تأسیس دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی حدیثی، گام‌های مؤثری در این راستا برداشته‌اند.
حدیث
لغت نامه دهخدا
حدیث. [ ح َ ] ( ع ص، اِ ) نو. جدید. تازه. مقابل قدیم: ابواب خزائن قدیم و حدیث فرمود تا گشاده کردند. ( جهانگشای جوینی ). || چیز نو. چیزی نو. || سخن نو.( دهار ). || مرد اندک سال. جوان. || مسئله. امر. کار. شغل. باره. مطلب. قضیه. وقعه. واقعه. حادثه. حال. پیش آمد. باب.
فرهنگ معین
فرهنگ عمید
۲. سخن، کلام.
۳. [قدیمی] داستان، حکایت.
۴. (فلسفه ) = حادث
۵. (صفت ) [قدیمی] نو، تازه، جدید.
۶. [قدیمی] خبر.
* حدیث اسرا: حدیث معراج.
* حدیث رفع: [قدیمی] حدیثی که در آن اموری از مکلفان رفع شده است.
* حدیث قدسی: (فقه ) حدیثی که پیامبر اسلام از پروردگار روایت کرده است ولی در قرآن نیست.
* حدیث نَفْس:
١. با خود سخن گفتن.
٢. سخنی که با خود بگویند.
فرهنگ فارسی
۱ - ( صفت ) تازه جدید نو. جمع: حداث حدثائ. یا حدیث و قدیم. نو و کهن. ۲ - ( اسم ) هر چه که از آن خبر دهند و نقل کنند خبر سخن. ۳ - خبری که از رسول صلی ا... علیه و آله و ایمه علیهم السلام نقل کنند. جمع: احادیث. یا علم حدیث. علم بخبرها و اقوالی که از رسول صلی ا... علیه و آله و ایمه علیهم السلام روایت شده.
پرسخن خوش سخن
فرهنگ اسم ها
معنی: داستان، حکایت، روایت، سخنی که از پیامبر اسلام ( ص ) یا بزرگان دین نقل کنند، ( به مجاز ) عشق، سودا، سخن، گفته، جدید، تازه، نو، سخنی که از پیامبر ( ص ) یا بزرگان دین نقل می کنند، سرگذشت
جملاتی از کلمه حدیث
هجر ترا زین حدیث خنده برافتاد گفت که آری چنین بود اگر آرد
ز اشکم بر او شیشه حدیثی می‌راند می‌داد دران حدیث شمعش یاری
