این کلمه صفتی چندوجهی است که با معانی زیر به کار می‌رود:
سرنگون و وارون: اصلی‌ترین و رایج‌ترین معنی واژگونه اشاره به وضعیتی دارد که چیزی سرنگون، برعکس، وارونه یا معکوس شده باشد. این صفت برای توصیف هر چیزی به کار می‌رود که از حالت طبیعی، درست یا انتظار رفته به طور کامل برعکس شده است.
نسبت معکوس: در معنای دوم، این اصطلاح به عنوان صفتی برای توصیف نسبت معکوس یا عکس نسبت به کار می‌رود. به عبارت دیگر، وقتی گفته می‌شود چیزی واژگونه است، یعنی نسبت آن معکوس یا برعکس نسبت معمول یا مرسوم قرار دارد. این کاربرد بیشتر در مباحث علمی، ریاضی یا منطقی دیده می‌شود، جایی که روابط بین دو عامل یا پارامتر به صورت وارونه یا معکوس بیان می‌شود. مثلاً اگر نسبت A به B برابر با X باشد، نسبت واژگونه آن می‌تواند نسبت B به A باشد که معکوس آن است.
رفتار نادرست: از نظر معنای مجازی و ادبی، واژگونه به کسی یا چیزی اطلاق می‌شود که رفتار، عملکرد یا وضعیتش نادرست، غیرمعمول، نامعقول و بر خلاف انتظار باشد. در این معنا، واژه بار منفی پیدا می‌کند و به حالتی اشاره دارد که امور یا رفتارها به شیوه‌ای ناپسند و نامناسب صورت می‌گیرد.
نحس و بدبخت: در برخی کاربردهای ادبی و کهن، این کلمه به معنی شوم، نحس، بدبخت و بخت برگشته نیز به کار رفته است. این معنا بیشتر بار عرفانی و اسطوره‌ای دارد و اشاره به وضعیت یا شخصی دارد که سرنوشتش نامساعد و پر از بلا و مصیبت است.
