مهر دهان

عبارت مهر دهان در زبان فارسی دو معنای اصلی دارد که هر دو به مفهوم بستن دهان اشاره دارند:

روزه‌دار: در این معنا، مهر دهان به کسی گفته می‌شود که دهان خود را بسته و از خوردن و آشامیدن خودداری می‌کند، یعنی روزه گرفته است. واژه «مهر» به معنای مهر و موم یا بستن است و وقتی با «دهان» ترکیب می‌شود، به معنای بستن دهان و خودداری از خوردن و آشامیدن است. این تعبیر به ویژه در متون دینی و ادبی برای اشاره به روزه‌داران به کار می‌رود.

خاموش و ساکت: همچنین مهر دهان به صورت کنایی به کسی اطلاق می‌شود که سکوت اختیار کرده و حرفی نمی‌زند. در این معنا، عبارت به فردی اشاره دارد که لب به سخن نمی‌گشاید، یا به عمد سکوت می‌کند. این کاربرد بیشتر در متون ادبی و گفتگوهای روزمره دیده می‌شود و تأکید بر حفظ سکوت و خودداری از سخن گفتن دارد.

بنابراین، مهر دهان هم به معنای بستن دهان به صورت فیزیکی (روزه گرفتن) و هم به معنای بستن دهان به صورت مجازی (سکوت و خاموشی) به کار می‌رود و مفهوم کلی آن خودداری از بازکردن دهان است.