متصوف به معنای شخصی است که به تصوف یا عرفان روی آورده و در جستجوی تجربههای روحانی و نزدیکی به خداوند است. تصوف یک جریان معنوی در اسلام است که بر جنبههای درونی و روحانی دین تأکید دارد و به دنبال درک عمیقتری از حقیقت وجود و ارتباط با خداوند است.
ویژگیها:
روحیه جستجوگری: متصوفین به دنبال شناخت عمیقتری از خود و خداوند هستند و به زندگی معنوی اهمیت میدهند.
تأمل و مراقبه: آنها به تمرینات ذهنی و روحانی مانند دعا، ذکر و مراقبه میپردازند تا به آرامش و نزدیکی به خدا برسند.
اخلاق و رفتار: این افراد بر اخلاق و رفتار نیکو تأکید دارند و سعی میکنند در زندگی روزمره خود اصول اخلاقی را رعایت کنند.
انواع تصوف:
تصوف دارای شاخهها و فرقههای مختلفی است که هر کدام روشها و اصول خاص خود را دارند. برخی از معروفترین فرقههای صوفیانه عبارتند از: قادرية، چشتیه و نقشبندیه.
طریق رضا بر متصوفه میسر است و تا مرد بدین طریق در نیاید جمال تصوف نبیند. از آنکه تصوف ترک تکلف است، و آن ترک جز به مدد رضا نیاید. ازآنکه قطع طمع و ترکتکلف به قوت ایمان تواند بود، و جمال ایمانکسی بیند که به قضاءٍ خدای تعالی راضی شد، و کسی که بدو راضی شد عنان احوال خود بدو باز گذاشت تا چنانکه خواهد وی را میگرداند.
سوم - معاد روحانی و جسمانی با هم. این سخن از آن کسانی از مسلمانان چون امام غزالی و حکیم راغب و بسیاری دیگر از متصوفان است که وجود نفس ناطق مجرد را ثابت می دارند.
تقوی اول ترک محرمات است، و دوم احتراز از دنیا، و سوم تبرا از اغیار. و این از همه بهتر است، و متصوفه این تقوی ورزند.
قشیری از بزرگان تصوف در قرون چهارم و پنجم میباشد از اکابر علما و مشایخ متصوفه، نسبتش به یکی از خاندان هایِ عربیِ مهاجر به نیشابور یعنی بنی قشیر میرسد مادرش دختر محمد بن سلیمان استوایی سلمی است، بنابراین از سوی پدر قشیری و از سوی مادر سلمی بود.