عوارضی در زبان فارسی، با دو بار تکرار در متن اصلی، به دو معنای اصلی خود اشاره دارد: نخست، صفتی نسبی که به عوارض منتسب است و به هر آنچه به عنوان عارضه یا مالیات اخذ میشود، اطلاق میگردد. این معنا، ریشه در مفهوم پرداختهای اجباری برای استفاده از خدمات یا کالاها دارد. دوم، به عنوان یک اسم مرکب، به مکانی اشاره دارد که در آنجا عوارض وصول و اخذ میشود؛ محلی که به طور خاص برای مدیریت و دریافت این گونه وجوه در نظر گرفته شده است.
در معنای نخست، عوارضی به طور کلی به هرگونه وجه یا هزینهای اطلاق میشود که به صورت قانونی برای استفاده از زیرساختها، خدمات عمومی، یا به عنوان مالیات بر کالاها و فعالیتهای خاص دریافت میگردد. این عوارض میتواند شامل عوارض شهرداری، عوارض جادهای، عوارض گمرکی، یا هرگونه پرداخت مشابه باشد که با هدف تأمین مالی هزینههای عمومی و دولتی وضع میشود. ماهیت عوارضی بودن، بر اجبار قانونی و ارتباط آن با یک خدمت یا منفعت عمومی تأکید دارد.
در معنای دوم، عوارضی به طور مشخص به ایستگاهها یا مراکز فیزیکی اطلاق میشود که وظیفه جمعآوری عوارض را بر عهده دارند. این محلها، که غالباً در ورودی شهرها، خروجی بزرگراهها، یا نقاط مرزی قرار دارند، به عنوان گلوگاههای اقتصادی و اجرایی عمل میکنند. در این مکانها، فرآیندهای اداری و مالی مربوط به اخذ عوارض صورت میگیرد و اغلب با گیتها، باجهها و سیستمهای پرداخت مکانیزه تجهیز شدهاند تا فرآیند عبور و مرور و وصول وجوه به صورت روان و منظم انجام پذیرد.