عزلت

عزلت. [ ع ُ ل َ ] ( ع اِمص ) عزلة. گوشه نشینی و خانه نشینی. ( ناظم الاطباء ). جدا شدن از زن و فرزند و گوشه نشینی برای عبادت. ( غیاث اللغات ). کناره گرفتن از خلق. انزوا.گوشه گیری. اعتزال. و رجوع به عزلة شود

[ویکی فقه] عزلت، به گوشه گیری و دوری از معاشرت با دیگران می گویند.
با توجه به این دو دسته روایات، میان علما اختلاف شده که عزلت افضل است یا معاشرت و با مردم بودن. البته شکی نیست که چنانچه آمد و شد و اختلاط با مردم برای دین انسان زیان آور باشد و مفاسدی بر آن مترتب گردد، عزلت واجب خواهد بود؛ چنان که عزلت نیز اگر موجب ترک واجب گردد، از قبیل ترک تحصیل علمی که فراگیری آن بر انسان واجب است، حرام می باشد. در غیر این دو صورت (واجب و حرام)، برخی گفته اند: عزلت یا معاشرت بر حسب اشخاص، زمان ها و شرایط متفاوت است.
وجه جمع روایات
برای کسانی که اهل علم و عمل و برخوردار از مراتب بلند ایمان و تقوایند و در همه احوال به بندگی خدا قیام می کنند و خلوت و با مردم بودن برایشان یکسان است و در هر دو وضعیت توجهشان به خدا است، افضل معاشرت و همزیستی با مردم و تحمل سختی های هدایت و ارشاد آنان است. کنج عزلت گزیدن اینان چه بسا سبب گمراهی خلق و حیرت آنان و چیره شدن شیاطین بر ایشان باشد؛ اما برای غیر آنان از کسانی که اراده ای متزلزل و نفسی ضعیف دارند و می دانند که در میان مردم مالک خود نیستند و به راحتی و اندک وسوسه های شیطانی گام هاشان می لغزد و به انحراف کشیده می شوند، افضل عزلت است.