بجنورد

بجنورد، مرکز استان خراسان شمالی در ایران، شهری با تاریخ غنی و جغرافیای طبیعی زیبا است:

موقعیت جغرافیایی

بجنورد در شمال شرق ایران واقع شده و در کوهپایه‌های رشته‌کوه آلاداغ قرار دارد. این شهر در ارتفاع ۱۰۷۰ متری از سطح دریا قرار دارد و فاصله آن تا تهران حدود ۸۲۱ کیلومتر می‌باشد.

پیشینه تاریخی

بجنورد کنونی در حدود سال ۱۱۰۰ هجری قمری (۱۶۸۹ میلادی) بنا شده است. پیش از شکل‌گیری شهر کنونی، ناحیه‌ای به نام چرمغان وجود داشت که در اثر حمله مغول ویران شد. در زمان قاجاریه، این شهر به نام «بیژن‌گرد» شناخته می‌شد. آثار تاریخی متعددی در این منطقه وجود دارد، از جمله آتشکده اسپاخو که مربوط به دوره ساسانی است.

جغرافیای طبیعی

این شهر دارای آب و هوای معتدل کوهستانی است، با تابستان‌های ملایم و زمستان‌های سرد. دما در طول سال متغیر است و در تابستان به حدود ۳۲ درجه سانتی‌گراد و در زمستان به زیر صفر می‌رسد.

جمعیت و مردم‌شناسی

بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵، جمعیت بجنورد حدود ۲۲۸,۹۳۱ نفر بوده است. عمده ساکنان این منطقه را طوایف کُرد شادلو تشکیل می‌دهند. همچنین ترک‌تباران گرایلی و فارسی‌زبانان نیز در این شهر زندگی می‌کنند.

تصویر معنی بجنورد

لغت نامه دهخدا

بجنورد. [ ب ُ ] ( اِخ ) شهری است درخراسان ایران. ( فرهنگ نظام ). از شهرستانهای تابعه استان نهم واقع در شمال باختری مرکز استان نهم ( خراسان ). از شمال: مرز ایران و شوروی، خاور: قوچان، جنوب: سبزوار، باختر: گرگان. آب و هوا در هریک از بخشها متفاوت، قسمی سردسیر و در جلگه معتدل. آب از رود اترک و رودهای دیگر مثل: عین اللطف، داغ یورلی، شیرین چای، و چشمه سار متعدد مثل: چشمه بابا امان و بثن قارداش. مهمترین ارتفاعات: آلاداغ به موازات مرز ایران و شوروی، و قله معروف آن شاه جهان 3350 گز ارتفاع دارد و سرویا بهار 3050 گز ارتفاع و قله سعدلوک 2320 گز ارتفاع. کوه تلو به ارتفاع 1233 گز و کوه مسینو به ارتفاع 2496 گز، کوه تقرو به ارتفاع 2240 گز، کوه پالان یا پارلان ( گرم داغی ) به ارتفاع 2000 گز و تپه های زورخانه و قزلقان و عبداﷲآباد. کوهها بیشتر جنگل دارد و چمن کالپوش که حدود 70هزار گز طول دارد در آنجاست. قله: بزداغی به ارتفاع 1680گز و آغل چیل به ارتفاع 1460 گز. دره های معروف این کوهستان: دره اسفراین،دره فیروزه در 20 هزارگزی جنوب بجنورد. مهمترین رودخانه آنجا اترک است که سرچشمه اصلی آن در لاله رویان ( 40 هزارگزی قوچان ) است. و دهات گرم خان و مانه رامشروب می نماید. نهرهای مهنان و جرمقان و عین اللطف وداغ یورلی نیز از کوه آلاداغ سرچشمه گرفته به بابا امان ملحق میشوند و رودخانه شیرین از جعفرآباد سرچشمه گرفته در محمدآباد به اترک می ریزد. رود سومبار از کوههای قوچان سرچشمه گرفته، از جلگه اسفراین و جاجرم گذشته به باطلاق فرومی رود و پل ابریشم بر روی همین رودخانه است. شهرستان بجنورد از سه بخش حومه و اسفراین و مانه که 453 آبادی دارد تشکیل شده است نفوس آن 151054 تن است. از طوایف مهم اطراف بجنورد طایفه شادلو است که طایفه بزرگی است و در زمان صفویه از کردستان به بجنورد کوچ داده شده، در نتیجه معاشرت با طوایف گرایلی زبان آنها مخلوط شده و فعلاً به زبان کردی و ترکی حرف می زنند. محصول آن غلات، بنشن، میوه خصوصاً انگور، سیب زمینی، جالیزکاری، پنبه، چغندر، روغن، پنیر، پشم، پوست و غیره است. ( از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 9 ). اسفراین امروز از مضافات بجنورد و سبزوار و بین نیشابور و این دو ولایت بر حد شمال غرب افتاده است در میان کوهستان. ( حاشیه مرحوم بهار بر تاریخ سیستان ص 251 ). پارت قدیم عبارت از این ولایات بوده: دامغان، شاهرود، جوین، سبزوار، نیشابور، مشهد، بجنورد، قوچان، دره گز، سرخس، اسفراین، جام باخرز، خواف، ترشیز، تربت حیدری. ( از ایران باستان پیرنیا ص 2186 ).

فرهنگ فارسی

یکی از شهر های تابع استان نهم ( خراسان ) و در شمال غربی آن. محدود است از طرف شمال به مرز ایران و شوروی و از طرف مشرق به شهرستان قوچان از جنوب به شهرستان سبزوار از مغرب به شهرستان گرگان آب آن از رود خانه اترک و شعب وی تامین می شود. شغل مردم زراعت و باغداری. جمعیت شهرستان بجنورد ۲۳۵۷۶٠ تن است.
نام مرکز شهرستان بجنورد.

ویکی واژه

مرکز استان خراسان شمالی

جملاتی از کلمه بجنورد

هست در چشمم به از این گنبد پیروزه فام پهنهٔ بجنورد و آن پیروزه گون الگای او

خان بجنورد ندانست که مردان بزرگ می‌شناسند به واشنتن و پاریز مرا

خطهٔ دلکش بجنورد بهشتی است دریغ کز خراسان بود و هم به خراسان ماند

این پارک تا قبل از سال ۱۳۳۶ شکارگاه محسوب می‌شد. در شهریور ۱۳۴۲ به پارک محمد رضاشاه تغییر نام داد و در سال ۱۳۵۳ به پارک ملی تبدیل شد. پس از پیروزی انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷ با وسعت ۹۱۸۹۵ هکتار تحت حفاظت قرار گرفت. این پارک در ۵۵ کیلومتری شرق گنبد و ۱۱۵ کیلومتری غرب بجنورد در مسیر مشهد واقع شده است. رویش‌های اصلی پارک به علت ۳ اقلیم متفاوت متنوع است.

استان نهم یکی از ۱۰ استان کشور ایران بود که در ۱۹ دی ۱۳۱۶ خورشیدی، با اصلاح قانون تقسیمات کشوری به عنوان استان نهم تعیین گردید. این استان شامل هفت شهرستان سبزوار، گناباد، بجنورد، قوچان، بیرجند، تربت حیدریه و مشهد (مرکز استان) بود.