دانشنامه اسلامی
← وجوب روزه در ماه رمضان
۱. ↑ بقره/سوره۲، آیه۱۸۳.
فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۱، ص۱۹۸.
...
[ویکی شیعه] آیه صوم. آیه صوم آیه ۱۸۳ سوره بقره است. این آیه، وجوب روزه را خطاب به مؤمنان بیان می کند، اما مفسران معتقدند وجوب روزه تنها به مؤمنان اختصاص ندارد و شامل همه کسانی می شود که اسلام را پذیرفته اند، هرچند از ایمان قوی برخوردار نباشند. در این آیه به وجوب روزه در شریعت های قبل از اسلام نیز اشاره شده و تقوا از فواید روزه معرفی شده است.
آیه ۱۸۳ سوره بقره وجوب روزه را به عنوان یکی از دستورهای شریعت اسلام مورد توجه قرار داده است. ابوحیان اندلسی (متوفی ۷۴۵ق) در تفسیر بحر المحیط می گوید آیات قبلی سوره بقره سه مورد از ارکان اسلام یعنی ایمان، نماز و زکات را تشریع کرده و در این آیه به چهارمین رکن یعنی روزه پرداخته است.
شیخ طوسی روزه را در معنای شرعی آن، خودداری از کارهای مخصوصی با آداب و شرایط خاص خود تعریف می کند که در زمان معینی و با نیت روزه انجام می پذیرد. علامه طباطبایی این آیه را به همراه دو آیه بعدی که از لحاظ معنا به هم ارتباط دارند درصدد تشریع وجوب روزه در ماه رمضان می داند.
[ویکی اهل البیت] آیه صوم (روزه). حکم وجوب روزه بر مسلمانان چنان که بر امت های پیشین واجب شده، در آیه 183 سوره بقره/2 آمده است؛ از همین رو آن را «آیه صوم» یا صیام می گویند:
«یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ کُتِبَ عَلَیْکُمُ الصِّیَامُ کَمَا کُتِبَ عَلَی الَّذِینَ مِن قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ»
[ویکی فقه] آیه صوم (علوم قرآنی). آیه صوم به آیه ۱۸۳ بقره، درباره وجوب روزه اطلاق می شود.
به آیه ۱۸۳ سوره بقره "آیه صوم" می گویند: (یا ایها الذین آمنوا کتب علیکم الصیام کما کتب علی الذین من قبلکم لعلکم تتقون)؛ "ای کسانی که ایمان آورده اید روزه بر شما مقرر شده است همان گونه که بر کسانی که پیش از شما(بودند) مقرر شده بود باشد که پرهیزگاری کنید".
بقره/سوره۲، آیه۱۸۳.
"کتب" به معنای "فرض و وجوب" است؛ یعنی بر شما مقرر شده است. "صیام" در لغت به معنای امساک و در شرع نیز امساکی مخصوص است که روزه دار از اذان صبح تا اذان مغرب از خوردن و آشامیدن و… خودداری می کند.
نکات مهم مطرح شده در آیه مذکور
در این آیه ، یکی از احکام مهم اسلامی تشریع و به یکی از حکمت های آن یعنی پرورش روح تقوا و پرهیزکاری در همه ابعاد و زمینه ها نیز اشاره شده است. روزه از نظر مادی و معنوی آثار فراوانی دارد که مهم ترین آن ها در بعد اخلاقی و تربیتی آن است؛ یعنی روح را لطیف و اراده انسان را قوی و غرایز را تعدیل می کند.از دیگر نکاتی که در این آیه به آن اشاره شده، وجود روزه در امت های پیشین است که این مطلب از تورات و انجیل فعلی نیز برمی آید؛ هرچند از نظر شرایط و کم و کیف تفاوت هایی با روزه در اسلام دارد.
مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱، ص۶۲۳.
...
