دانشنامه اسلامی
نهی از معاملات، مقابل نهی از عبادات ، و به معنای نهیی است که به عقود و ایقاعات(اموری که وجود آن ها بر قصد و انشا متوقف است) تعلق می گیرد.
انواع نهی از معاملات
نهی از معامله، یا ارشادی است و یا مولوی. نهی مولوی ، نیز یا تحریمی است و یا تنزیهی.درباره دلالت نهی ارشادی بر فساد معامله بحثی وجود ندارد، مثل نهی موجود در آیه شریفه:(وَ لا تَنْکِحُوا ما نَکَحَ آباؤُکُمْ مِنَ النِّساءِ) که ازدواج با زن پدر را فاسد می داند.
نظر مشهور اصولی ها
نظر مشهور اصولی ها این است که نهی مولوی، چه تحریمی و چه تنزیهی، بر فساد معامله دلالت نمی کند. در تقسیم دیگری، نهی از معامله، یا به سبب معامله تعلق می گیرد یا به مسبب آن. منظور از سبب معامله، فعل مباشری و مستقیم (بدون واسطه) معامله کنندگان است که همان ایجاب و قبول می باشد، و منظور از مسبب معامله، فعل تسبیبی و عمل با واسطه معامله گران است که همان نقل و انتقال می باشد، مثل:تملیک و تملک در بیع که در خارج با ایجاب و قبول به وجود می آید.
