دانشنامه اسلامی
وی فرزند حاج میرزا یوسف شمس العلمای دهخوارقانی بود و در ۱۳۰۳ ق در تبریز به دنیا آمد. در کودکی پدرش را از دست داد و برادر بزرگش میرزا ابوالحسن شمس العلماء، تعلیم و تربیت او را برعهده گرفت و استادان مبرزی به آموزش او گماشت.
تحصیلات و ازدواج
وی علاوه بر علوم متداول حوزوی، دانش های جدید و زبان فرانسه را نیز آموخت و در آن مهارت یافت و به ترجمه رمان فرانسوی پرداخت. او در جوانی با دختر حاج میرزا عبدالکریم مجتهد تبریزی ازدواج کرد و با وجود مخالفت بعدی پدر زنش با مشروطه، همچنان در دفاع از مشروطه پایدار ماند.
فعالیت های سیاسی
میرزا ابوالقاسم در ۱۳۲۴ ق هفته نامه اسلامیه را انتشار داد که خود صاحب امتیاز و نگارنده آن بود. وی جزو آزادیخواهانی بود که برای اخذ امضای فرمان مشروطه توسط محمد علی شاه، در کنسولگری انگلستان در تبریز متحصن شد و پس از پیروزی جنبش مشروطه و تشکیل انجمن ایالتی آذربایجان، به ریاست عدلیه (دادگستری) آذربایجان انتخاب گردید. پس از بازگشت مجدد مشروطه در ۱۳۲۷ ق، دادگاه استیناف را در تبریز تشکیل داد و خود از سوی مخبرالسلطنه هدایت (والی آذربایجان) به ریاست آن دادگاه منصوب شد.
شهادت
...
