معنی تاملی در نهضت عاشورا

دانشنامه عمومی

تأملی در نهضت عاشورا. تأملی در نهضت عاشورا نام اثری پژوهشی از رسول جعفریان است. وی در این کتاب پس از معرفی کهن ترین و مهم ترین متون تاریخی مربوط به تاریخ عاشورا، به بررسی چگونگی شکل گیری، تبعات، تحریفات و شعائر نهضت عاشورا پرداخته است.
اولین نسخه این کتاب در سال ۱۳۸۱ توسط انتشارات انصاریان در ۳۸۰ صفحه به چاپ رسید. رسول جعفریان در این نسخه از کتاب، یک مقدمه و دوازده گفتار تنظیم کرده که به شرح ذیل می باشد:
• مقدمه
• دربارهٔ منابعِ تاریخ عاشورا
• زمینه های قیام کربلا
• گزارش نامه واقعه کربلا
• گزارشی دیگر از رویداد کربلا
• اربعین امام حسین
• حکمت شهادت امام حسین
• آثار نهضت امام حسین
• مروری بر کتاب کامل الزیارات ابن قولویه
• ابعاد شعاری و شکلی نهضت امام حسین
• بستر تاریخی عزاداری اهل سنت برای امام حسین
• تحریفات عاشورا
• روضه الشهداء ملاحسین کاشفی
ویرایش جدید این کتاب، با اصلاحات و افزوده های جدید در سال ۱۳۹۹ و توسط نشر علم در ۷۱۹ صفحه منتشر شد. رسول جعفریان، این نسخه را با یک مقدمه و بیست و چهار گفتار به شرح ذیل تنظیم کرده است:
• درباره این کتاب
• درباره منابع تاریخ عاشورا
• هشتاد و نُه روایت بلاذُری درباره عاشورا
• چند نکته درباره میراث مکتوب عاشورا
• پاره ای از زمینه های قیام کربلا
• گزارش تاریخی رویداد کربلا
• گزارش تحلیلی از رویداد کربلا
• اربعین امام حسین
• عاشورا در فقه شیعه
• کربلا از روایت تا درایت
• حکمت شهادت امام حسین
• بررسی رویکردهای عقلی و نقلی به عاشورا از گذشته تا حال
• آثار نهضت امام حسین
• مروری بر کتاب کامل الزیارات ابن قولویه
• ابعاد شعاری و شکلی نهضت امام حسین
• بستر تاریخی عزاداری اهل سنّت برای امام حسین
• تحریفات عاشورا
• روضة الشهداء ملا حسین کاشفی
• مقتل الحسین به روایت حصین بن عبدالرحمان سُلمی کوفی
• چند گزارش درباره گزارش های عاشورایی در فیلم رستاخیز
• گزارشی از یک مقتل چینی قدیمی درباره کربلا
• منابع عاشورا: از روایت تاریخی تا روایت داستانی
• گفتگوهای عاشورایی ( مصاحبه با خبرگزاری ها و مجلات )
• یادداشت های عاشورایی
• ملا آقا دربندی و مقتل نگاری ( نگاه ها، نوآوری ها و استنادها )

دانشنامه اسلامی

[ویکی شیعه] تأملی در نهضت عاشورا (کتاب). تأملی در نهضت عاشورا، کتابی است به زبان فارسی نوشته رسول جعفریان. نویسنده، در ابتدا منابع تاریخی مربوط به قیام عاشورا را معرفی کرده و سپس با نگاهی تاریخی، زمینه های قیام و گزارش قیام از آغاز تا شهادت امام(ع)، و پیامدهای اجتماعی سیاسی آن را بازنموده است. در بخش های بعدی کتاب، ضمن پرداختن به موضوع اربعین، به تحلیل اهداف قیام پرداخته و آثار قیام حسینی را بررسی می کند. رسول جعفریان علاوه بر رویکرد توصیفی نسبت به قیام حسین(ع)، در بخش های پایانی این کتاب رویکرد تحلیلی دارد و به چرایی قیام امام(ع) پرداخته است. در پایان کتاب، نویسنده به بحث تحریفات عاشورا و علل آن پرداخته و کتاب «روضة الشهداء» ملاحسین کاشفی را مورد نقد و بررسی قرار داده است.
رسول جعفریان، روحانی، پژوهشگر تاریخ و استاد گروه تاریخ دانشگاه تهران، در سال ۱۳۴۳ش. در خوراسگان اصفهان متولد شد. وی در سال ۱۳۵۵ تحصیلات حوزوی خود را آغاز و چند سال بعد به قم هجرت کرد. زمینه اصلی فعالیت مطالعاتی وی تاریخ اسلام است. جعفریان تا کنون دوبار جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران را برای کتاب های تاریخ سیاسی اسلام (سیره نبوی) و اطلس شیعه دریافت کرده است.
[ویکی نور] تأملی در نهضت عاشورا، اثر رسول جعفریان، پژوهشی است پیرامون قیام امام حسین(ع) و نهضت عاشورا که به زبان فارسی و در دوران معاصر نوشته شده است.
کتاب با مقدمه نویسنده آغاز و مطالب در دوازده بخش تنظیم شده است. نویسنده در ابتدا به معرفی برخی از منابع تاریخ عاشورا پرداخته و سپس، ضمن بررسی زمینه های قیام کربلا، به موضوعاتی از جمله حکمت شهادت امام حسین(ع)، آثار نهضت امام حسین(ع) و تحریفات عاشورا پرداخته است.
در مقدمه، به موضوع کتاب اشاره گردیده است ....
نخستین گفتار کتاب به بررسی اجمالی منابع تاریخ عاشورا پرداخته است که در این میان «مقتل الحسین» ابی مخنف، «طبقات» ابن سعد، «أنساب الأشراف» بلاذری، «الأخبار الطوال» دینوری، «الفتوح «ابن اعثم، «مقتل الحسین» خوارزمی و «مقتل الحسین» طبرانی به عنوان برجسته ترین و کهن ترین منابع قابل توجه که به صورت نسبتا مفصل به واقعه عاشورا پرداخته اند، مطرح گردیده است ....
فارغ از برخی نکات جزیی که در ضمن مطالب بعدی مورد اشاره قرار خواهد گرفت، اطلاعات تخصصی قابل توجهی توسط مؤلف در این بخش ارائه گردیده است و به لحاظ منطقی جایگاه این بخش به عنوان اولین گفتار کتابیدر باب عاشورا، مناسب ارزیابیمی شود ....
پس از آن در گفتاری کوتاه، زمینه های قیام کربلا مورد بررسی قرار گرفته است، سپس دو گزارش نسبتا مفصل از واقعه کربلا ارائه گردیده است. گزارش نخست تحت عنوان «گزارش نامه واقعه کربلا؛ یک مقتل کوتاه» با تکیه بر منابع دست اول تاریخی و گه گاه با اتکا به منابع روایی شیعه (مثل کافی) تنظیم شده و به طور نسبتا جامع و درعین حال مختصر، به روایت واقعه پرداخته است. تلاش مؤلف در تدوین این بخش به لحاظ استفاده از منابع معتبر قابل تقدیر است ....
[ویکی شیعه] تاملی در نهضت عاشورا (کتاب). تأملی در نهضت عاشورا، کتابی است به زبان فارسی نوشته رسول جعفریان. نویسنده، در ابتدا منابع تاریخی مربوط به قیام عاشورا را معرفی کرده و سپس با نگاهی تاریخی، زمینه های قیام و گزارش قیام از آغاز تا شهادت امام(ع)، و پیامدهای اجتماعی سیاسی آن را بازنموده است. در بخش های بعدی کتاب، ضمن پرداختن به موضوع اربعین، به تحلیل اهداف قیام پرداخته و آثار قیام حسینی را بررسی می کند. رسول جعفریان علاوه بر رویکرد توصیفی نسبت به قیام حسین(ع)، در بخش های پایانی این کتاب رویکرد تحلیلی دارد و به چرایی قیام امام(ع) پرداخته است. در پایان کتاب، نویسنده به بحث تحریفات عاشورا و علل آن پرداخته و کتاب «روضة الشهداء» ملاحسین کاشفی را مورد نقد و بررسی قرار داده است.
رسول جعفریان، روحانی، پژوهشگر تاریخ و استاد گروه تاریخ دانشگاه تهران، در سال ۱۳۴۳ش. در خوراسگان اصفهان متولد شد. وی در سال ۱۳۵۵ تحصیلات حوزوی خود را آغاز و چند سال بعد به قم هجرت کرد. زمینه اصلی فعالیت مطالعاتی وی تاریخ اسلام است. جعفریان تا کنون دوبار جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران را برای کتاب های تاریخ سیاسی اسلام (سیره نبوی) و اطلس شیعه دریافت کرده است.
جعفریان می نویسد: نویسنده با اذعان به ناتوانی خود در پدید آوردن اثری تازه، قلم به دست گرفته است تا با همین استدلال و از بابت دینی که امام حسین(ع) بر عامه شیعیان به ویژه شیعیان دارد و سهم عظیمی که در نشر ارزش های انسانی و الهی موجود در میان جامعه انسانی دارد مطالبی بنگارد.