دانشنامه اسلامی
کتاب مشتمل بر پیشگفتار نویسنده و پنج بخش است که هر بخش مشتمل بر فصولی است.
در این نوشتار سعی شده با بهره گیری از شیوه های جدید آموزشی و تازه ترین دستاوردهای علمی، متنی آموزشی تهیه شود.
یکی از اساسی ترین اختلافاتی که در امت اسلامی رخ داده است، اختلاف در مورد خلافت و امامت است. این اختلاف از نخستین لحظه های پس از رحلت پیامبر اکرم(ص) رخ داد و تاکنون ادامه یافته است. نقطه مرکزی در این اختلاف این بوده است که چه کسی و چگونه می تواند به عنوان جانشین پیامبر اکرم(ص) رهبری دینی و سیاسی امت اسلامی را عهده دار گردد؟ عده ای طرفدار این عقیده بوده اند که خلیفه پیامبر(ص) باید همان صفات و ویژگی هایی را داشته باشد که پیامبر(ص) داشت. او باید برترین شخصیت در قلمرو علم و عمل بوده و از صفت عصمت برخوردار باشد؛ و ازآنجاکه تشخیص این اوصاف از توان انسان های غیر معصوم بیرون است. جانشین پیامبر(ص) باید توسط آن حضرت تعیین گردد؛ و چنین کاری نیز صورت گرفته و او علی بن ابی طالب(ع) را به عنوان جانشین و امام امت اسلامی پس از خود برگزیده است. طرفداران این عقیده «شیعه» به شمار می روند. در مقابل دیگران به لزوم چنین شرایط و اوصافی در جانشینی پیامبر(ص) اعتقاد نداشته و تعیین امام توسط پیامبر(ص) را نیز منکر شده و بر این عقیده اند که پیامبر(ص) سرنوشت این مسئله را به اختیار و انتخاب مسلمانان واگذار کرده است. این گروه در یک تعبیر کلی به نام «اهل سنت» نامیده شده اند.
نویسنده همچنین در پیشگفتار کتاب ذکر توضیحی را لازم دانسته است: ازآنجاکه کتاب حاضر به عنوان متنی درسی و آموزشی نگارش یافته و ظرفیت آن به دو یا سه واحد درسی محدود است، نمی توان انتظار داشت که به همه پرسش ها پاسخ گفته و در مواردی که به پاسخ گویی پرداخته است، نیز توقع این که به صورت مفصل و همه جانبه به بررسی ابعاد گوناگون مسائل بپردازد، معقول و منطقی نمی نماید. بدین جهت با توجه به اولویت هایی که در نظر گرفته شده است، اولاً: از بررسی برخی از سرفصل های مزبور صرف نظر شده است و ثانیاً: سرفصل های دیگر نیز به صورت مختصر مطرح گردیده اند. در میان موضوعات یاد شده آنچه بیشتر مورد اهتمام قرار گرفته است، یکی تاریخ پیدایش تشیع و نقد دیدگاه ها و فرضیه های نادرستی است که دراین باره مطرح شده است و دیگری مباحث مربوط به امامت، به ویژه عصمت امام و نصوص امامت است.
بخش اول کتاب به مقدمات و کلیات اختصاص یافته است. این بخش شش فصل دارد. در بررسی لغت شیعه نویسنده سه معنای متابعت، پیروی، نصرت، یاری، توافق و هماهنگی را ذکر کرده و به معاجم مختلف لغوی استناد کرده است. همچنین در تعریف اصطلاحی شیعه چند معنا را آورده است که در همه تعاریف بر ارجحیت و افضلیت علی(ع) تأکید شده است.
