دانشنامه اسلامی
مهدی اخوان در سال ۱۳۰۷هـ . ش. در مشهد متولد شد. تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در همین شهر گذراند و در سال ۱۳۲۶هـ . ش. دوره هنرستان را در رشته آهنگری در مشهد به پایان برد و همانجا در همین رشته آغاز به کار کرد؛ سپس به تهران آمد آموزگار شد و در تهران و اطراف آن به تدریس پرداخت. در سال ۱۳۲۹ ازدواج کرد و در سال ۱۳۳۳ برای بار چندم به اتهام سیاسی زندانی شد. پس از آزادی از زندان در سال ۱۳۳۶ به کار در رادیو پرداخت و مدتی بعد به تلویزیون خوزستان منتقل شد. وی در سال ۱۳۵۳ از خوزستان به تهران بازگشت و این بار در رادیو و تلویزیون ملی ایران به کار پرداخت. در سال ۱۳۵۶ در دانشگاه های تهران ملی و تربیت معلم به تدریس شعر سامانی و معاصر روی آورد؛ در سال ۱۳۶۰ بازنشسته شد. در سال ۱۳۶۹ به دعوت خانه فرهنگ آلمان برای برگزاری شب شعری از تاریخ ۴ تا ۷ آوریل برای نخستین بار به خارج رفت و سرانجام چند ماهی پس از بازگشت از سفر در شهریور ماه جان سپرد و در توس در کنار آرامگاه فردوسی به خاک سپرده شد. از وی ۴ فرزند به یادگار مانده است.
شیوه شعری اخوان
اخوان ابتدا شعرهایی در قالب های سنتی، مثل قصیده، رباعی و... می سرود و از نظر زبانی احیاگر سبک فخیم و استوار خراسانی بود؛ کم کم در اثر آشنایی با نیما یوشیج، به سرودن شعر نو روی آورده و با درک انقلاب ادبی نیما، به تشریح تئوری افکار نیما در قالب مقالاتی پرداخت و خود یکی از وفادارترین شاگردان نیما محسوب می شود. زبان شعر اخوان، بسیار غنی و فخیم و تقریباً بی نقص است. تسلط او بر زبان فارسی باعث شد که از عهد ه ی پیچ و خم ها و احیاناً سکت های زبانی که بعضاً در شعرا اتفاق می افتد، به موفقیت برآید.
تعلق خاطر به ایران باستان
اخوان، تعلق خاطر بسیاری به گذشته ی ایران- ایران باستان- دارد. او طرز فکر خاص خودش را دارد ولی در مجموع آنچه او را به گفتن شعر برمی انگیزد، مثل هر شاعر متعهد دیگر، دردها و رنج های مردم است. شعر اخوان انعکاس دهنده تحولات سیاسی و اجتماعی عصر اوست، به عنوان مثال، شعر معروف او «زمستان»، فضای استبدادی و خفه کننده ی بعد از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ را به تصویر می کشد.
شاعری ناامید
...
