تازش

لغت نامه دهخدا

تازش. [ زِ ] ( اِمص ) قطره زدن. ( برهان ) ( آنندراج ) ( انجمن آرا ). || تاختن و تک و پوی کردن باشد. ( برهان ) ( آنندراج ) ( انجمن آرا ). دویدن. ( غیاث اللغات ). اسم مصدر تازیدن است. ( فرهنگ نظام ). محمدمعین در حاشیه برهان آرد: پهلوی «تاچشن » از تاز+ ش ( اسم مصدر ) :
کُه اندام و مَه تازش و چرخ گرد
زمین کوب ودریابر و ره نورد.اسدی ( از فرهنگ نظام ).ببازی ز تازش نَاِستاد باز
شد آن گوی چون مهره ، او مهره باز.اسدی.دمان شد سنان بر همه کرد راست
خروشید کاین گرد و تازش چراست.اسدی.از این تازش آگه نبد پهلوان
چو شد آگه آشفته شد بر گوان.اسدی.بیک تازش ، از باد تک درگذاشت
دو گوشش گرفت و معلق بداشت.اسدی.تراست اکنون بر کوه پیچش تِنّین
چنانکه بودت در بحر تازش تمساح.مسعودسعد ( دیوان چ رشید یاسمی ص 78 ).تازش او بحرص چون صرصر
گردش او بطبع چون دردور.مسعودسعد ( ایضاً ص 267 ).

فرهنگ معین

( تأزش ) (زِ ) (اِمص . ) تاختن ، یورش .

فرهنگ عمید

تاخت و تاز.

فرهنگ فارسی

تاختن
( اسم ) تاختن تک و بوی کردن .

دانشنامه عمومی

تازش (نظامی). تازش ( انگلیسی: Charge ) تازش شکلی از آفند است که در آن پیکارگران با حداکثر سرعت به صورت ناگهانی به سوی نیروهای دشمن حرکت می کنند تا بتوانند در رزم نزدیک یک پیروزی قاطع به دست آورند. تازش یکی از صورت های اصلی حمله ناگهانی است که در نبردهای بسیاری در طول تاریخ نقش مهمی را ایفا نموده است. در مفاهیم نظامی جدید تازش توسط یک تیم آتش کوچک علیه تأسیسات انفرادی مانند پناهگاه و سنگرها انجام می شود.
احتمال داده می شود که تازش در جنگ های پیش از تاریخ هم وجود داشته است اما نخستین اسناد آن به پس از اختراع خط بازمی گردد. برای مثال تاکتیک فالانژها پیشروی منظم به سوی صفوف دشمن و تازش در هنگام رسیدن به دشمن بود.
در مواجه با معرفی سلاح های آتشین در قرن ۱۶ جنگجویان اسکاتلندی و ایرلندی تاکتیکی را ابداع نمودند که پس یک دور شلیک با تفنگ فتیله ای با سلاح سرد به دشمن تازش می کردند. این تاکتیک در آغاز بسیار مؤثر بود اما با به وجود آمدن تاکتیک های دفاعی و معرفی سرنیزه دیگر ارزش خود را از دست داد.
متفقین به تاکتیک یورش موج انسانی ژاپنی ها با سرنیزه و شمشیر در جنگ جهانی دوم بانزای می گفتند. اصل این عبارت از رجزخوانی سربازان ژاپنی آمده است که فریاد می زدند "تِنو هایکا بانزای" ( 天皇陛下万歳؟, "زنده باد امپراتور" ) .
سرنیزه در قرن ۱۷ میلادی معرفی شد و تا قرن ۲۰ یکی از تاکتیک های اصلی پیاده نظام تازش با سرنیزه بود. از قرن ۱۹ محققان متوجه شدند اصولاً بیشتر تازش ها با سرنیزه منجر به درگیری نمی شود و یکی از طرفین پیش از رسیدن نیروها به یکدیگر از میدان می گریزد. نصب کردن سرنیزه بیشتر روی روحیه طرفین تأثیر می گذاشت و نشان می داد که سربازان آماده کشتن دشمن در رزم تن به تن هستند.
سواره نظام محل اصلی استفاده از تاکتیک های تازش بود و در تمام دوران ها از آن بهره برده می شد. تاریخ نگارانی مانند جان کیگان نشان می دهند که اگر پیاده نظام در استحکامات خود به صورت منسجم در برابر سواره نظام مقاومت کنند تازش معمولاً با شکست روبرو می شود و تازش سواره نظام زمانی موفق می شود که صفوف پیاده نظام از هم بپاشد ( بیشتر به دلیل ترس ) و پیاده ها پراکنده شوند. لژیون های رومی برای متوقف کردن سواران اشکانی نیازمند صفوف درهم پیوسته و منسجم بودند و آنگونه که آنا کومننه می گوید متوقف کردن شوالیه های فرانک حتی سخت تر هم بود. البته باید توجه داشت که تنها با اسب های آموزش دیده می توان به صفوف پیاده نظام تازش کرد و برای کسب موفقیت باید سواران در آرایشی فشرده حمله کنند که این امر هم نیازمند آموزش اسب ها است. سواره نظام سنگین موفق مانند شوالیه ها و سواران اشکانی باید ترکیبی از روحیه جمعی بالا، آموزش عالی، تجهیزات باکیفیت، سلحشوری فردی و انضباط جمعی را دارا باشند تا بتوانند صفوف پیاده نظام را بشکافند و آن ها را شکست دهند.