حیله گر، حُقه باز یا تَرفَندباز ( به انگلیسی: Trickster ) در اسطوره شناسی و در مطالعه فولکلور و ادیان به فرد، حیوان، یا ایزدی گفته می شود، که برای رسیدن به اهداف خود به روش های غیر عادی دست می زند. اصطلاح حیله گر در زبان انگلیسی در این مفهوم احتمالاً برای نخستین بار توسط دنیل گریسن برینتون در سال ۱۸۸۵ به کار برده شد. حیله گر (فیلم). حیله گر ( انگلیسی: Shifty ) فیلمی در سبک جنایی است که در سال ۲۰۰۸ منتشر شد. از بازیگران آن می توان به ریز احمد، دنیل میز، جیسون فلمینگ، نیتین گاناترا و فرانچسکا آنیس اشاره کرد. حیله گر (فیلم ۱۹۸۹). «حیله گر» ( انگلیسی: ChaalBaaz ) یک فیلم سینمایی هندی در ژانر کمدی بزن بکوب به کارگردانی پانکاج پاراشار که در سال ۱۹۸۹ منتشر شد.
