خاکستر آتشفشانی

فرهنگستان زبان و ادب

خاکستر آتشفشانی
{volcanic ash} [زمین شناسی] مادۀ ریزدانه و جامد خارج شده از آتشفشان

دانشنامه عمومی

خاکستر آتشفشانی. خاکستر آتشفشانی ( انگلیسی: Volcanic ash ) به ذرات ساییده شده سنگ، کانی و شیشه آتشفشانی گفته می شود که در هنگام فوران آتشفشان پدید می آید و قطر ذرات آن کمتر از ۲ میلی متر است. اصطلاح خاکستر آتشفشانی اغلب با بی دقتی برای اشاره به همه ذرات تولید شده در زمان فوران آتشفشان که قطر آن ها از ۲ میلی متر بیشتر است نیز به کار می رود، در حالی که اصطلاح درست برای این ذرات آذرآوار است. خاکستر آتشفشانی در خلال فوران آتشفشانی انفجاری و هنگامی که گازهای محلول در ماگما در جو زمین پراکنده می شوند، شکل می گیرد. نیروی حاصل از آزاد شدن گازها باعث شکسته شدن ماگما شده و آن را به شکل ذرات سنگ و شیشه آتشفشانی به سوی جو زمین می راند. همچنین خاکستر آتشفشانی در هنگام فوران آب ماگمایی که ماگما در کنار آب قرار و تبدیل ناگهانی آب به بخار باعث متلاشی شدن ماگما می شود نیز پدید می آید.
خاکستر آتشفشانی توسط باد تا هزاران کیلومتر نیز جابه جا می شود و به دلیل این جابه جایی گسترده، اثرات بسیاری بر جوامع انسانی، سلامت انسان ها و جانوران، اختلال در ترابری هوایی، اختلال در زیرساخت های اساسی ( سامانه های تولید برق، ارتباطات، شبکه های آب و فاضلاب، حمل و نقل ) ، کشاورزی و… دارد.

ویکی واژه

مادۀ ریزدانه و جامد خارج‌‏شده از آتشفشان.