یاهوا

یَهْوه یا یِهُوه خدای ملی پادشاهی اسرائیل و پس از سقوط آن، خدای ملی پادشاهی‌های شمالی اسرائیل و یهودا بود. ریشه‌های این خدا به اوایل عصر آهن و اواخر عصر برنز برمی‌گردد. در قدیمی‌ترین بخش‌های تَنَخ — مجموعه متون مقدس یهودیان — یهوه به عنوان خدای جنگ و طوفان شناخته می‌شود که سپاه آسمانی را در نبرد با دشمنان اسرائیل رهبری می‌کند. در آن زمان، بنی‌اسرائیل یهوه را در کنار خدایان و ایزدبانوان کنعانی دیگر، از جمله ال، اشیره و بعل، می‌پرستیدند. اما در قرون نهم تا ششم قبل از میلاد، ال و یهوه با یکدیگر ترکیب شدند و القاب ال، مانند ال شدای، تنها به یهوه اطلاق گردید. همچنین، خدایان دیگر مانند بعل و اشیره در دین پرستش یهوه ادغام شدند. از قرن نهم تا ششم قبل از میلاد، یهوه‌پرستی به تدریج از ریشه‌های کنعانی خود فاصله گرفت و یهوه به خدای اصلی پادشاهی اسرائیل و سپس به خدای اصلی پادشاهی‌های شمالی اسرائیل و یهودا تبدیل شد. در آن زمان، دربار سلطنتی و معبد اورشلیم یهوه را به عنوان خدای کل هستی معرفی می‌کردند و تمامی صفات مثبت خدایان دیگر را به او نسبت می‌دادند. تا پایان اسارت یهودیان در بابل، آن‌ها وجود خدایان خارجی را انکار کرده و یهوه را به عنوان خالق و تنها خدای واقعی جهان می‌شناختند.

لغت نامه دهخدا

یاهوا. [ یاه ْ ] ( اِخ ) یهوه. ( از دزی ج 2 ص 848 ). رجوع به یهوه شود.