ابن ساعی، مورخ و ادیب شافعی‌مذهب، در سال 593 هجری قمری (1197 میلادی) در بغداد متولد شد. نام کامل او تاج‌الدین ابوطالب علی بن انجب بن ساعی بغدادی بود. در مورد نام نیای او و اینکه آیا ساعی لقب پدرش بوده یا یکی از اجدادش، میان مورخان اختلاف نظر وجود دارد. اطلاعات دقیقی از دوران تحصیل و استادان او در دست نیست، اما از آثار خود او و کتب دیگر، مشخص شده که از محضر استادان برجسته‌ای چون ابوالبقاء عبدالله عکبری، ابن دبیثی، عبدالرحمان بن جوزی، و دیگران بهره برده و اجازه روایت حدیث دریافت کرده است. همچنین، او صحیح بخاری را نزد حسن بن مبارک بن زبیدی و دیگران فرا گرفت، هرچند نقل شده که در حفظ احادیث و تواریخ دقت کافی نداشته است.
ابن ساعی علاوه بر علوم رایج زمان خود، به تصوف نیز گرایش داشت و از شهاب‌الدین عمر بن محمد سهروردی خرقه پوشید. در مورد شاگردان او اطلاعات دقیقی در دست نیست، اما مشخص شده که حافظ ابومحمد عبدالمؤمن بن خلف دمیاطی، امام تقی‌الدین محمود بن علی دقوقی، ابوالفضل بن فوطی، عبدالرحمان سنبط اربلی و ابن فوطی از جمله کسانی بودند که از او حدیث شنیدند و روایت کردند.
اطلاعاتی از محل تدریس ابن ساعی در دست نیست، اما با توجه به اینکه او سال‌ها کتابدار مدارس مستنصریه و نظامیه بغداد بود و به همین دلیل به خازن مشهور شد، احتمال می‌رود که پس از حمله هلاکوخان به بغداد در سال 656 هجری قمری (1258 میلادی)، در این مدارس به تدریس یا حدیث‌گویی مشغول بوده است.