زبان پارسی قدی

تمدن و فرهنگ پارسی را چون از جبال پارس (زابلستان/ هزارستان) برخواسته و سپس به بلاد دیگر گسترش یافته است، تمدن پارسی گویند. زبان پارسی را چون از جبال پارس برخواسته است، زبان پارسی گویند. دین پارسی زردشتی را چون از جبال پارس بر خواسته است دین پارسی گویند. خود زردشت را چون در حوزه جبال پارس به دنیا آمده و ظهور کرده است، پیغمبر پارسی گویند.

آنچه بانگ نی را یک‌باره از مثنوی معنوی و دیگر مثنوی‌های بزرگ زبان پارسی جدا می‌کند، دگرسانی بنیادین اندیشه است. سایه بر پایهٔ دانش و آگاهی انسان امروز، یک مثنوی نو پدیدآورده با نگاهی به رویدادهای امروزی و رنج‌ها و آرمان‌های آدمی که در اکنون می‌زید و به آینده چشم دارد.

با اسلامی‌سازی منطقه و رواج زبان پارسیِ دری، این زبان رفته رفته جایگزین زبان سغدی شد. سامانیان که در سغد امپراتوری خود را بر پا کردند، به زبان پارسی دری سخن می‌گفتند و همین مسئله به سرعت رواج پارسی افزود. با این حال، هنوز تعداد زیادی از واژه‌های سغدی در لهجه تاجیکیِ پارسی - که خود از زبان‌های ایرانی غربی است - دیده می‌شود.

کیش در گذشته به صورت معرب به نام «قیس» نیز شناخته می‌شد. در زبان پارسی پهلوی کیش به کانال زیرزمینی قنات گفته می‌شود که این جزیره را به دلیل داشتن قنات‌های بسیار کیش می‌خوانند. دهخدا نیز نام کیش را با ترکش و جای تیر مرتبط می‌داند.