در زبان و ادبیات فارسی، مصدر ابتَحاث از ریشهٔ عربی، به‌صورت مصدر باب اِفعال به‌کار می‌رود. معنای اصلی این واژه، جست‌و‌جو، کاوش و تفحص دقیق و عمیق در امور است. این لفظ در متون رسمی و علمی، بیانگر فرآیندی نظام‌مند برای دستیابی به اطلاعات و کشف حقایق از طریق بررسی و وارسی دقیق منابع و داده‌ها می‌باشد.
در حوزه‌های گوناگون دانش، از جمله پژوهش‌های دانشگاهی، اداری و حقوقی، اصطلاح ابتحاث یا صورت رایج‌تر آن بَحث، به‌عنوان فعالیتی هدفمند برای رسیدن به شناخت و اطمینان از صحت یک موضوع به‌کار می‌رود. این فرآیند غالباً مستلزم مطالعه‌ای عمیق، گردآوری شواهد، تحلیل و استنتاج منطقی است تا نهایتاً به نتیجه‌ای مستدل و معتبر منجر گردد.
علاوه بر این، در متون کهن، این واژه گاه به‌معنای بازیچه و وسیلهٔ سرگرمی نیز به‌کار رفته است؛ اما در کاربرد مدرن و رسمی، معنای نخست آن، یعنی پژوهش و کاوش، پررنگ‌تر و رایج‌تر است. بنابراین، هنگام استفاده از این کلمه، باید به بافت جمله توجه داشت تا معنای موردنظر به‌درستی انتقال یابد.
