مستحب تبعی

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] به مستحب مورد اراده تبعی مولا اطلاق می شود.
مستحب تبعی، مقابل مستحب اصلی بوده و به مستحبی گفته می شود که مراد و مقصود اصلی شارع نیست و خطاب مستقلی بر آن دلالت نمی کند بلکه مقصود اصلی شارع، بیان مطلب دیگری است، اما به تبع آن، این عمل هم مقصود او است؛ یعنی مدلول غیر مطابقی کلام است و به بیان دیگر، از توابع مقصود مولا و اراده تبعی مولا به آن تعلق گرفته است.مثل آن که مولا بگوید: «زر الحسین علیه السّلام»، که مقصود اصلی، زیارت حرم امام حسین علیه السلام است، ولی لازمه آن، استحباب پیمودن مسیر نیز می باشد.

جمله سازی با مستحب تبعی

بى جهت نيست كه امام صادق (عليه السّلام ) سوره (فجر) را (سوره حسين ) مى نامد وبه خواندنش در نمازهاى واجب و مستحب، سفارش مى كند.( 38)
امام روزانه چندين نوبت قرآن مى خواندند با همان صداى ملكوتى ايشان در هر فرصتمناسبى كه پيش مى آمد، قرآن مى خواندند و معمولا بعد از نماز صبح،قبل از نماز ظهر و عصر و مغرب و عشا يا در هر فرصت ديگر، مقيد به اين مستحب الهىبودند و ما بارها كه در ضمن روز خدمت ايشان مى رسيديم، امام رامشغول خواندن قرآن مى يافتيم (217).
و جائز است جلوس اهل ميت براى آمدن مردم جهت تسليت و مكروه نبودن آن اقوى است بله بهترآنست كه از سه روز تجاوز نكند همچنان كه مستحب است دوستان و آشنايان و هركس ديگردرمدت عزادارى و بلكه در اين سه روز براى خانواده ميت طعام بفرستند هرچه كه آنخانواده كمتراز سه روز جلوس داشته باشند.
شيعه، شروع از مرفق را واجب مى داند. مگر ابن ادريس كه از پايين شستن را مكروه دانستهاست و مگر سيد مرتضى كه در كتاب (انتصار) از بالا شستن را مستحب مى داند.
مورد ديگر از موارد جواز عدول اين است كه مشغول نماز امروزش شد در بين نماز بيادش آمدكه نماز قضائى بر گردنش هست در اينجا مستحب است در صورت بقاءمحل عدول و وسعت وقت اينكه عدول كند و نماز قضاء بخواند و سپس به نماز يوميه خودبپردازد مگر آن كه در اثر اين عدول وقت فضيلت يوميه اش فوت شود كه در اينجا مستحببودن عدول محل تاءمل است بلكه مستحب نبودنش خالى از قوت نيست.