یاختهسنج که در حوزههای تخصصی زیستشناسی و پروتئومیکا مورد استفاده قرار میگیرد، ابزاری دقیق و پیشرفته برای سنجش و تحلیل ویژگیهای کمی و کیفی یاختهها محسوب میشود. این دستگاه با بهرهگیری از فناوریهای نوین، امکان بررسی پارامترهای متعددی از جمله تعداد، زیستپذیری، اندازه و سطح پیچیدگی یاختهها را در نمونههای زیستی فراهم میسازد. دقت عملیاتی بالا و توانایی پردازش همزمان حجم زیادی از دادهها، یاختهسنج را به ابزاری ضروری در پژوهشهای آزمایشگاهی تبدیل کرده است.
کاربردهای این دستگاه در مطالعات سلولی بسیار گسترده بوده و شامل حوزههای متنوعی از قبیل سرطانشناسی، ایمنیشناسی، داروسازی و تحقیقات پایه در زمینه فیزیولوژی و پاتولوژی سلولی میشود. در پروتئومیکا، از یاختهسنج برای تجزیه و تحلیل بیان پروتئینها، بررسی تغییرات در ساختارهای درونیاختهای و همچنین مطالعه مکانیسمهای سیگنالینگ سلولی استفاده میشود. این سامانه با استفاده از تکنیکهای مختلف اپتیکی و فلوسایتومتری، امکان دستیابی به اطلاعات جامعی از جمعیتهای سلولی ناهمگن را فراهم میآورد.
توسعه و بهینهسازی مستمر فناوریهای بهکاررفته در یاختهسنجهای نسل جدید، دقت تشخیصی و قابلیتهای تحلیلی این دستگاهها را بهطور قابلملاحظهای افزایش داده است. ترکیب این سامانه با روشهای پیشرفتهای همچون پردازش تصویر دیجیتال و الگوریتمهای هوش مصنوعی، امکان شناسایی دقیق زیرجمعیتهای سلولی نادر و تشخیص تغییرات ظریف در ریختشناسی یاختهها را ممکن ساخته است. این پیشرفتها نقش بسزایی در ارتقای سطح تحقیقات زیستپزشکی و تسریع روند کشف زیستنشانگرهای جدید ایفا کرده است.