دانشنامه اسلامی
عصمت در لغت به معنای منع آمده و در اصطلاح عبارت است از لطف خدا بر بنده که مانع ترک واجبات و ارتکاب محرمات می گردد، بدون آنکه از او سلب قدرت کند عصمت در حقیقت ملکه ای ربانی است که مانع ارتکاب معصیت و میل به گناه، با قدرت بر آن می شود. از آن در باب اعتقادات برخی کتب فقهی و نیز باب حدود سخن گفته اند.
عصمت پیامبران و جانشینان آنان
از ضروریات مکتب شیعه دوازده امامی، اعتقاد به معصوم بودن پیامبران و جانشینان ایشان است. چنان که از ضروریات مکتب شیعه اعتقاد به معصوم بودن دوازده امام علیهم السّلام و حضرت صدیقه کبری، فاطمه زهرا علیها السّلام است. خدای تعالی در آیه تطهی ر با صراحت به عصمت ایشان شهادت داده است. مقصود از معصوم بودن، محفوظ و مصون بودن آنان از هر گناهی است؛ بزرگ یا کوچک؛ به عمد یا از روی سهو و فراموشی. اعتقاد به عصمت پیامبران و نیز اهل بیت علیهم السّلام واجب و انکار عصمت آنان از سوی فردی شیعی موجب ارتداد و کفر وی می شود.
عصمت فرشتگان
اعتقاد به معصوم بودن فرشتگان از ضروریات مکتب شیعه امامی است.